Πέμπτη 28 Μαρτίου, 8:15΄μμ, στο ΤΥΠΕΤ

Το Cine Δράση συνεχίζει τις προβολές του την Πέμπτη 28 Μαρτίου στις 8:15΄μμ, στο ΤΥΠΕΤ με την ταινία του Περικλή Χούρσογλου «Εξέλιξη». Βλέπουμε την ταινία και την συζητάμε παρουσία του σκηνοθέτη της. Με αφορμή το ταξίδι ενός δάσκαλου της Σχολής Κινηματογράφου του ΑΠΘ, με τον πατέρα του στη Θεσσαλονίκη για να προαχθεί σε καθηγητή, ο σκηνοθέτης κάνει μια λιτή, χαμηλότονη και ευαίσθητη ταινία γύρω από συνηθισμένους ανθρώπους και τα συναισθήματά τους. Πλάθει τους χαρακτήρες και τις δραματικές καταστάσεις που διηγείται στηριγμένος σε προσωπικά του βιώματα και επικεντρώνεται στις πάντα δύσκολες σχέσεις πατέρα-γιου, τη σύγχρονη ανθρώπινη επικοινωνία ως σχέση η οποία ορίζεται από την κοινωνική, οικογενειακή, ηλικιακή και οικονομική κατάσταση των εμπλεκομένων, αλλά και τη δημιουργία μέσα από τη διδασκαλία. Σαν αποτέλεσμα κάνει μια ειλικρινή ταινία που συγκινεί το θεατή, όχι με φτηνό τρόπο, όχι εκβιάζοντας τα συναισθήματα του. Ο Περικλής Χούρσογλου ήταν από τους πρώτους που ανέλαβαν να διδάξουν στο κινηματογραφικό τμήμα του ΑΠΘ όταν ιδρύθηκε το 2004 και κάπως έτσι η σκηνοθετική καριέρα του πέρασε για μια ολόκληρη εικοσαετία σε δεύτερη μοίρα. Επειδή όμως κάθε σενάριό του εμπνέεται από προσωπικά, άμεσα ή έμμεσα βιώματα, τώρα που ολοκλήρωσε τον πανεπιστημιακό κύκλο του στρέφει για ακόμα μία φορά την κάμερα στον εαυτό του. Η «Εξέλιξη» ξεκινά με ένα flashback στο 1973. Ο Νίκος, κεντρικός ήρωας του φιλμ -σε μεγάλο βαθμό αυτοβιογραφικό αντίγραφο του σκηνοθέτη- και ο πατέρας του ταξιδεύουν με το τρένο για Θεσσαλονίκη, όπου ο νεαρός σπουδάζει μαθηματικά. Με το που φτάνουν, οι δρόμοι τους χωρίζουν, καθώς ο Νίκος, προτιμά να συναντήσει την κοπέλα του από το να περάσει χρόνο με τον γονιό του. Και ερχόμαστε στο 2012. Ο Νίκος ζει στην Αθήνα με την οικογένεια του, είναι σκηνοθέτης (και όχι μαθηματικός), διδάσκει στη Σχολή Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και τώρα προβιβάζεται στην ανώτατη διδακτική βαθμίδα. Έτοιμος να ταξιδέψει για το πανεπιστήμιο με το βραδινό τρένο για να ορκιστεί, αλλά και για να κάνει το εβδομαδιαίο του μάθημα, αποφασίζει να πάρει μαζί του τον γερασμένο πλέον πατέρα του. Ο κύριος Αντρίκος δέχεται να συνοδεύσει το γιο του στην τελετή ορκωμοσίας και το ταξίδι πατέρα-γιού ξεκινάει. Ένα ταξίδι-ευκαιρία να κλείσουν οι μεταξύ τους παλιοί λογαριασμοί. Ο χρόνος κυλάει στο παρελθόν παραπέμποντας σε εκείνο το αποτυχημένο τους ταξίδι και ακουμπάει στο μέλλον με μια αναφορά στη γενιά «της εξέλιξης», αυτή των παιδιών του πρωταγωνιστή που τον βοηθά να συνειδητοποιήσει για πρώτη φορά το βάρος που φέρει ο ρόλος του πατέρα. Οι δύο άντρες μοιράζονται μικρές κοινές στιγμές στη συμπρωτεύουσα. Ο αφηγητής-καθηγητής και ο πατέρας του σκέφτονται και κρίνουν τον εαυτό τους, τη σχέση τους και τη ζωή τους, το κοινωνικό περιβάλλον, το χάος του ελληνικού πανεπιστημίου, τις καλές ή άσχημες συνθήκες στις οποίες γίνονται τα μαθήματα, το ετερόκλητο μίγμα φοιτητών του, αλλά και όλα όσα βλέπουν στην πόλη και στον περιβάλλοντα χώρο: τους μετανάστες, την αστυνομία. Με μία αστεία σκηνή φοιτητικού ακτιβισμού την οποία προκάλεσε το γεγονός ότι ο καθηγητής- καθάρισε τις τουαλέτες του τμήματος που διδάσκει. Νεαρά παιδιά διαχειρίζεται ο ήρωας ως καθηγητής, νεαρά παιδιά τον αμφισβητούν, ως καθηγητική-πατρική φιγούρα και μετά την αρχική σύγκρουση τους, ακολουθεί ανακωχή με τη μορφή μαθήματος σκηνοθεσίας, όπου αντί για την προγραμματισμένη σεκάνς από τις «Νύχτες της Καμπίρια» (Φελίνι, 1957), οι σπουδαστές παρακολουθούν εικόνες, τραβηγμένες από κινητό στο τρένο και οι οποίες αναπαράγουν βιώματα του ήρωα από την παιδική του ηλικία και τη σχέση με τον πατέρα του, σαν το διάλογο που οι δυο τους απέφυγαν να κάνουν και μια προσπάθεια επιβεβαίωσης της αλληλοεκτίμησης που και οι δυο αποζητούν. Η σκηνή διδασκαλίας, ταινία μέσα στην ταινία, μεταφέρει το θεατή από την επίπεδη καθημερινότητα στο χώρο της φαντασίας σχεδόν σαν σε όνειρο. Είναι μια παρένθεση που επιβεβαιώνει ότι η τέχνη εξομαλύνει εντάσεις και αντιθέσεις καθώς τιθασεύει την αγριεμένη νεότητα, ενώ βοηθάει τον καθηγητή να συνειδητοποιήσει ο ίδιος την αξία του παραδείγματος. Στη διαδρομή της επιστροφής όλα αντιστρέφονται, στο σπίτι τα παιδιά περιμένουν να αναλάβουν τα καθήκοντα της «εξέλιξης». Όπως και στην πρώτη του ταινία, τον αντιπροσωπευτικό κοινωνικά, «Λευτέρη Δημακόπουλο», πριν από ακριβώς 30 χρόνια, έτσι και στην «Εξέλιξη» του ο Χούρσογλου σχολιάζει το κοινωνικό γίγνεσθαι με ειλικρίνεια και παρρησία. Λέει αρκετές πικρές αλήθειες, αλλά αφήνει και χαραμάδες φωτός, με την σχετικά αισιόδοξη, ανθρώπινη, θερμή ματιά που συμπαρίσταται στους ανθρώπους με προβλήματα. Σκύβει με σπουδή και ζωηρό ενδιαφέρον πάνω στους χαρακτήρες του, με γνήσια φροντίδα για την παρούσα και μελλοντική τύχη τους. Τη ζεστή ματιά του ευαίσθητου, προικισμένου, τίμιου σχολιαστή και σκηνοθέτη, υπηρετεί εξαιρετικά ο Αλέξανδρος Λογοθέτης. Με μια σπουδαία, από τις καλύτερες κινηματογραφικές ερμηνείες του ο Βασίλης Κολοβός, υπηρετεί και αυτός άψογα το ρόλου του ηλικιωμένου κυρίου Αντρίκου. Εξέλιξη Ελλάδα, Δραματική, 2023. Διάρκεια: 99’. Σενάριο-Σκηνοθεσία: Περικλής Χούρσογλου. Πρωταγωνιστούν: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Βασίλης Κολοβός, Δημήτρης Ναζίρης, Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Ελένη Γερασιμίδου. Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Αργυροηλιόπουλος. Μοντάζ: Τάκης Γιαννόπουλος, Δημήτρης Πολυδωρόπουλος. Μουσική: Νίκος Λύρας. Περικλής Χούρσογλου Σπούδασε μαθηματικά και σκηνοθεσία. Έχει παρακολουθήσει εργαστήρια και σεμινάρια σεναρίου και παραγωγής κινηματογράφου. Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη δίπλα σε σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες, κυρίως στον Παντελή Βούλγαρη. Από το 1985 έως το 1997 σκηνοθέτησε εκπομπές για την Ελληνική Τηλεόραση. Από το 2004 έως σήμερα διδάσκει σκηνοθεσία κινηματογράφου στο Τμήμα Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Φιλμογραφία Τα μανικετόκουμπα (μικρού μήκους, 1980), Τυφλό σύστημα (μικρού μήκους, 1983), Στυλ (TV, 1987), Λευτέρης Δημακόπουλος (1994), Ο κύριος με τα γκρι (1997), Μάτια από νύχτα (2003), Ο διαχειριστής (2009), Εξέλιξη (2023)