Σχόλια
Γεράσιμος Κακλαμάνης (1940 – 2003): Διαφωτιστικές αχτίδες φωτός στο προπαγανδιστικό σκότος
3/3/2024

Εξαιρετικό...

Εύα Χατζάκη
Αναφορά στο έργο του Γεράσιμου Κακλαμάνη (1940 – 2003)
2/1/2024

Σίγουρα έχουμε υποχρέωση να προωθούμε κείμενα ικανά να αφυπνίζουν τίς συνειδήσεις ατόμων μίας κοινωνίας, η οποία ζεί μέσα στό ψέμμα. Εάν μπορώ να βοηθήσω σε μία τέτοια προσπάθεια, θα το κάνω μετά χαρ

Ζέρβας Δημήτρης
Σε εξέλιξη η καταστροφή των πεύκων της Λ. Πεντέλης
24/12/2023

Να υπογειοποιηθούν - υπογειοποιούνται τα καλώδια. Όχι να κόβονται υπεραιωνόβια δένδρα.-

Μιχάλης Πυρουνάκης
Όλα στο φως!
9/12/2023

"Όλα στο φως" για τα προηγούμενα αλλά και για τα μελλούμενα, πριν τις αναθέσεις.

Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος
Τοπίο σε διχασμό (μέρος 2ο)
2/12/2023

Αγαπητά ξαδέλφια. Εάν, με θέλημα θεού, δεν έπεφτε εξ ουρανού ο εκ Ρωσίας ορμώμενος πόντιος Ιβάν ο τρομερός, να διαλύσει την ερυθρή «παράγκα», τώρα ο «δαφνοστεφανωμένος» έφηβος, εκ προοιμίου «διορισμέ

Δημήτρης Καλαμπούκας

ΗΤΑΝ ΔΟΥΚΙΣΣΑ "ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ" Η ΔΟΥΚΙΣΣΑ ΤΗΣ ΠΛΑΚΕΝΤΙΑΣ; Μέρος 3ο: Τα Πρώτα χρόνια της Επανάστασης

Του Σταύρου Λάβδα. Καλοκαιρινό Ιστορικό Ανάγνωσµα σε συνέχειες.

Πρωτότυπο ιστορικό διήγημα του Σταύρου Λάβδα για την ιστοσελίδα της «Δράσης». Ένα ταξίδι στον 18ο αιώνα, την εποχή των µεγάλων ανατροπών, με οδηγό την πολυτάραχη ζωή του Φρανσουά Μπαρµπέ- Μαρµπουά, ενός ανθρώπου µε εξηνταπέντε χρόνια παρουσία στο γαλλικό δηµόσιο βίο, υπό τέσσερα διαφορετικά καθεστώτα -και πατέρα της Σοφί, της γνωστής σε εµάς σαν "Δούκισσα της Πλακεντίας". Γαλλική Επανάσταση. Έναρξη. Λίγο πριν την επανάσταση η κατάσταση στη Γαλλία ήταν εκρηκτική. Στην ήδη συσσωρευµένη φτώχεια- κυρίως στα αστικά κέντρα και ιδιαίτερα στο Παρίσι- είχε έρθει να προστεθεί µεγάλη ακρίβεια στα βασικά είδη διατροφής, που τροφοδοτήθηκε από την αστρονοµική άνοδο της τιµής του ψωµιού, εξαιτίας της έλλειψης σιταριού. Η έλλειψη σιταριού οφείλονταν σε φυσικά αίτια. Μια έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία είχε αλλάξει το κλίµα και οι σοδειές ήταν φτωχές για αρκετά χρόνια. Ετσι εκατοµµύρια άνθρωποι υποσιτίζονταν και χιλιάδες πέθαιναν στο δρόµο από την πείνα, ενώ οι άρχουσες τάξεις συνέχιζαν ανέµελες την πλούσια και αφορολόγητη ζωή τους, η Αυλή ξόδευε πάνω από το 10 % των κρατικών εσόδων και η Αντουανέτα, που δεν της έφτανε ο διπλασιασµός των ποσών που ήταν στη διάθεση της βασίλισσας της χώρας κατά τη διάρκεια της βασιλείας της, άφηνε παντού χρέη ξοδεύοντας τεράστια ποσά για κοσµήµατα, φορέµατα και κοµµώσεις. Την ίδια ώρα τα κρατικά ταµεία ήταν άδεια, εξαιτίας της κακοδιαχείρισης και των µεγάλων δαπανών για την ενίσχυση της Αµερικής. Μπρος στο επερχόµενο κραχ, ο βασιλιάς και οι γύρω του προβληµατίζονταν τι θα κάνουν. Μετά από ώριµη σκέψη βρήκαν µια πραγµατικά πρωτότυπη λύση: να αυξήσουν τους φόρους. Αλλά ακόµη και αυτοί καταλάβαιναν ότι το κλίµα δεν ήταν και τόσο ευνοϊκό για κάτι τέτοιο και έτσι αποφάσισαν να συγκαλέσουν το «Συµβούλιο των Τάξεων», ένα ωραίο προκάλυµµα που να δικαιολογεί τις αποφάσεις τους. Αλλά τα πράγµατα δεν συµβαίνουν πάντα όπως τα σχεδιάζουµε και η σύγκλιση αυτή ήταν η αφορµή του ξεσπάσµατος της Επανάστασης. Στη Γαλλία ο διαχωρισµός σε τάξεις ήταν θεσµοθετηµένος από παλιά. Οι τάξεις ήταν τρεις: ο κλήρος, οι ευγενείς και η τρίτη τάξη, που περιλάµβανε όλους τους υπόλοιπους, Στις δυο πρώτες τάξεις ανήκε το 2% περίπου του πληθυσµού. Το υπόλοιπο 98% ανήκε στην τρίτη. Το συµβούλιο των τάξεων ήταν ένα θεσµοθετηµένο όργανο το οποίο συγκαλούσε ο Βασιλιάς σε δύσκολες περιπτώσεις, για να ακούσει τη γνώµη του λαού και δεν είχε αποφασιστικό χαρακτήρα. Σε αυτό µετείχαν αντιπρόσωποι των τριών τάξεων. Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης εκλέγονταν από το λαό, αλλά δικαίωµα ψήφου είχαν µόνο όσοι πλήρωναν φόρους από ένα ποσό και πάνω και υποψήφιοι µπορούσαν να είναι µόνο όσοι πλήρωναν φόρους από ένα πολύ µεγαλύτερο ποσό και πάνω. Άρα οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης ήταν αστοί µε οικονοµική επιφάνεια. Οι φτωχοί δεν είχαν λόγο. Στο συµβούλιο η ψηφοφορία γίνονταν κατά τάξεις, δηλαδή αν ευγενείς και κλήρος ψήφιζαν “ναι” και η τρίτη τάξη “όχι” κέρδιζε το “ναι”. Σκέφτηκε λοιπόν ο βασιλιάς: «Θέλω να αυξήσω τους φόρους. Ευγενείς και κλήρος θα πουν ναι, αφού δεν πληρώνουν φόρους. Η τρίτη τάξη θα φωνάζει, γιατί αυτή πληρώνει, αλλά εγώ θα έχω αυξήσει τους φόρους µε τη σύµφωνη γνώµη του συµβουλίου». Οχι δηλαδή ότι θα γινόταν τίποτα αν ψήφιζαν “όχι”, αυτός πάλι θα τους αύξανε-αφού είχε δικαίωµα βέτο- αλλά έτσι, για να λέει ότι ο λαός συµφωνεί (κάτι σαν το ελληνικό δηµοψήφισµα δηλαδή). Σε όλη τη Γαλλία ο κόσµος περίµενε µε ανυποµονησία το συµβούλιο των τάξεων και ή σύγκλιση του ήταν θέµα συζήτησης µήνες πριν. Δεν είχαν και προηγούµενη εµπειρία (το τελευταίο είχε γίνει κάπου στις αρχές του προηγούµενου αιώνα), ούτε ήξεραν καλά -καλά πως λειτουργεί, όµως είχαν προσδοκίες ότι µπορεί να αλλάξει τα πράγµατα. Και τα άλλαξε. Από σπόντα. Την άνοιξη του 1789 φτάνουν οι εκπρόσωποι των τάξεων στις Βερσαλλίες. Έρχονται οι ευγενείς, τους καλοδέχτηκαν: «περάστε, καθίστε, θα πιείτε ένα κονιάκ;» «Μα δεν είναι ανάγκη» κλπ. Ερχεται ο κλήρος: «Θα πάρετε λίγο συκαλάκι γλυκό θεοφιλέστατε;» «όχι ευχαριστώ, είµαι σε δίαιτα», «µα δεν έχετε ανάγκη εσείς», « ε, αν είναι έτσι…» . Έρχονται οι εκπρόσωποι της τρίτης τάξης (γιατροί, δικηγόροι, γενικά καλοβαλµένοι αστοί), τους έβαλαν µέσα από την πόρτα της υπηρεσίας. Καθόλου δεν τους άρεσε. Μαθαίνουν και το λόγο της σύγκλισης του συµβουλίου γίνονται τούρκοι. Αυτοί νόµιζαν ότι πήγαιναν εκεί να δώσουν ιδέες και να εκφράσουν απόψεις για τη λύση των προβληµάτων της χώρας και όχι για να συναινέσουν στην αύξηση της φορολογίας. Ανήµερα την πρωτοµαγιά προβλέπονταν να ανοίξει η συνέλευση, µε µε γιορτή και την παρουσίαση τους στο βασιλιά. Ετοιµάζονται, βάζουν τα καλά τους και ξαφνικά βλέπουν το βασιλιά να φεύγει. Ρωτάνε: «που πάει;», τους λένε: «πάει για κυνήγι». Τέλος πάντων κάποια µέρα αρχίζουν οι εργασίες, βγάζει λόγο ο βασιλιάς, άλλα λόγια να αγαπιόµαστε. Αρχίζουν µετά οι συνεδριάσεις κατά τάξεις όµως η τρίτη τάξη απαιτεί να συνεδριάζουν όλοι µαζί. Αυτό δεν γίνεται. Τελικά οι της τρίτης τάξης βρίσκουν κάµποσους φτωχούς παπάδες και κάποιους ξεπεσµένους ευγενείς, αντιπροσώπους των τάξεων τους και όλοι µαζί βαφτίζουν τη συνέλευση της τρίτης τάξης “Εθνοσυνέλευση”. Πάει να συνεδριάσει η εθνοσυνέλευση, βρίσκουν έξω από την πόρτα της αίθουσας µια πινακίδα “Κλειστόν λόγω εργασιών”. Θυµώνουν, καταλαµβάνουν µια άδεια αίθουσα και αποφασίζουν όλοι µαζί «δεν φεύγουµε αν δεν δοθεί σύνταγµα». Ο βασιλιάς δεν ξέρει τι να κάνει, θέλει να επέµβει αλλά φοβάται τις αντιδράσεις και µαζεύει στρατό έξω από το Παρίσι. Μέχρι να αποφασίσει, οι φτωχοί του Παρισιού βγαίνουν στους δρόµους και κάποιοι κινούνται προς το φρούριο-φυλακή της Βαστίλλης, για να απελευθερώσουν τους κρατούµενους (πεντέξι ήταν οι κρατούµενοι, αλλά αυτοί δεν το ήξεραν, νόµιζαν ότι είναι πολλοί ). Ο διοικητής τους βάζει µέσα και µετά διατάζει τους δικούς του να πυροβολήσουν. Πέφτουν κάµποσοι νεκροί. Οι εξεγερµένοι όµως έχουν ήδη κάνει ντου σε κάτι στρατιωτικές αποθήκες και έχουν πάρει ακόµα και κανόνια. Τα βλέπει ο διοικητής να φτάνουν, τροµάζει αλλά είναι αργά. Οι εξεγερµένοι συλλαµβάνουν τον διοικητή, του κόβουν το κεφάλι, µαζί και ενός άλλου που τον βρήκαν πρόχειρο, τα βάζουν σε κάτι κοντάρια και τα περιφέρουν στους δρόµους. Το ίδιο βράδυ, ο βασιλιάς, γυρίζοντας από ένα ακόµα κυνήγι, µαθαίνει τα νέα. Παίρνει τότε το σοβαρό του και ρωτάει: «ώστε έτσι ε;» και µετά από µικρή διακοπή συµπληρώνει:«Έχουµε λοιπόν εξέγερση». Του απαντούν: «Δυστυχώς Μεγαλειότατε δεν είναι απλά εξέγερση. Είναι επανάσταση». Γαλλική επανάσταση. Πρώτη περίοδος Στην πρώτη περίοδο της Γαλλικής επανάστασης έχουµε στην πραγµατικότητα µια συγκυβέρνηση της Εθνοσυνέλευσης, του Βασιλιά και του Δρόµου (των εξεγερµένων του Παρισιού). Η Εθνοσυνέλευση ετοιµάζει νέο σύνταγµα, ένα σύνταγµα που µετατρέπει τη χώρα σε συνταγµατική µοναρχία. Όμως υπό την πίεση των ιδεών του διαφωτισµού, που έχουν επηρεάσει τη σκέψη των βουλευτών, της αµερικανικής επανάστασης και των εξεγερµένων, οι νόµοι που ψηφίζονται πάνε πολύ πιο µακριά από κάτι τέτοιο. Ποτέ στην ιστορία δεν έγιναν τόσο δραµατικές αλλαγές όσο αυτές στη Γαλλία του πρώτου χρόνου της επανάστασης. O Δρόµος ζητάει ψωµί, τα έχει µε τους ευγενείς, οργανώνεται, εξοπλίζεται, διαδηλώνει, γενικά επικροτεί τα µέτρα της εθνοσυνέλευσης όµως δεν ταυτίζεται µε αυτήν. Πάντως, ούτε η εθνοσυνέλευση ούτε ο Δρόµος θέτουν θέµα βασιλείας. Αναποτελεσµατικότητας (να το πούµε κοµψά) του βασιλιά ναι, βασιλείας όχι. Ο Βασιλιάς δεν έχει τη δύναµη του παρελθόντος (κοµψά και αυτό) αλλά η παρουσία του δεν αµφισβητείται. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση για την άρση του βασιλικού βέτο στις αποφάσεις της ίδιας κερδίζει το όχι ( από αυτή την ψηφοφορία µάλιστα προέκυψαν οι όροι Αριστερά και Δεξιά, όταν οι οπαδοί της άρσης του βέτο συγκεντρώθηκαν αριστερά από τον πρόεδρο και οι υπέρ του βέτο δεξιά.) Φτάνοντας στη Γαλλία ο Μαρµπουά πήγε κατευθείαν στο επαναστατηµένο Παρίσι να δει τι θα κάνει από εδώ και πέρα. Δεν πρόλαβε να ηρεµήσει λίγο και προέκυψαν νέα προβλήµατα -στην πραγµατικότητα τα ίδια, τα παλιά. Οι άποικοι του Αγίου Δοµίνικου -που τώρα το έπαιζαν επαναστάτες και που δεν είχαν µείνει καθόλου ευχαριστηµένοι που έκαψαν ένα σκιάχτρο και όχι τον ίδιο το Φρανσουά- ζήτησαν από την Εθνοσυνέλευση να διερευνήσει τα πεπραγµένα του Λα Λουτσέρν 1 (και κατά συνέπεια και του Μαρµπουά) κατά τη διάρκεια της θητείας του στο νησί σαν κυβερνήτη. Ο στόχος τους ήταν να διώξουν τον Λα Λουτσέρν 1 από τον Αγιο Δοµίνικο (ο Λα Λουτσέρν 1 είχε τοποθετηθεί και πάλι Κυβερνήτης εκεί), ώστε να τελειώσουν µια για πάντα µε τη πολιτική Μαρµπουά και να µπορούν να κάνουν ότι θέλουν, όπως παλιά. Στην εθνοσυνέλευση βέβαια ήξεραν τι κουµάσια ήταν οι άποικοι, αλλά οι κατηγορίες απέναντι στους δύο ήταν τόσο βαριές -τους κατηγορούσαν ότι προκάλεσαν τον λοιµό για ίδιο όφελος- που υποχρεώθηκαν να φτιάξουν µια επιτροπή να διερευνήσει το θέµα. Ο Μαρµπουά θεωρεί έωλες τις κατηγορίες, ξέρει ότι οι διαδικασίες θα είναι αργές, πιστεύει ότι, υπό το βάρος των κατηγοριών, δεν έχει θέση στην πρωτεύουσα και φεύγει για το Μέτς. Στο Μετς γίνεται αγρότης, εντρυφεί σε θέµατα καλλιεργειών και µαθαίνει τόσο γρήγορα τα σχετικά ζητήµατα που λίγο αργότερα αποφασίζει να γράψει και βιβλίο, για το πολύ ενδιαφέρον θέµα της συµβολής των διαφόρων ποικιλιών τριφυλλιού (και δευτερευόντως των λούπινων) στην αγρανάπαυση. Το βιβλίο για το τριφύλλι πουλάει λίγα αντίτυπα, αλλά από µια ευτυχή συγκυρία το ανακαλύπτει στο ίντερνετ η Θύρα 13 των οπαδών του Παναθηναϊκού, κάνει τον Φρανσουά επίτιµο µέλος της και καταλαβαίνει επιτέλους γιατί το γήπεδο της Λεωφόρου παραµένει κλειστό επί τόσο µεγάλο χρονικό διάστηµα: Είναι σε αγρανάπαυση. Στο µεταξύ η Αµερικάνα τα έχει παίξει από τις πολλές µετακοµίσεις, τα νεύρα της έχουν γίνει τσατάλια, δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον για τα λούπινα και δεν της φτάνουν αυτά, χάνει τον επόµενο χρόνο και τη µικρή της κόρη, την αδελφή της Σοφί. Με το σύνολο σχεδόν των ευγενών να έχει εγκαταλείψει τη χώρα -αφού τους έχουν πάρει τίτλους και κτήµατα και φοβούνται για τη ζωή τους- όλος ο κρατικός µηχανισµός έχει καταρρεύσει και δεν υπάρχουν άνθρωποι µε εµπειρία. Ο Μαρµπουά πάλι, εκτός από ικανότητες, έχει και την έξωθεν καλή µαρτυρία. Όταν οι άλλοι έφευγαν από τη Γαλλία αυτός γύριζε, ενώ θα µπορούσε να πάει για παράδειγµα στην Αµερική και να την περνάει ζάχαρη και όχι να βασανίζεται από επιτροπές και τέτοια. Άρα ο Μαρµπουά δεν µπορούσε κατά κανένα τρόπο να θεωρηθεί εχθρός της επανάστασης. Έτσι το 1792 τον ανακαλούν στην υπηρεσία και τον στέλνουν στη Γερµανία να διαπραγµατευτεί κάτι λεπτά ιδιοκτησιακά θέµατα που είχαν προκύψει, αναθέτοντας του παράλληλα και µια µυστική αποστολή, που απαιτούσε κατ’ ιδίαν συνάντηση µε τον ίδιο τον αυτοκράτορα. Για να την εκπληρώσει συνάντησε µάλιστα και τον υπό κράτηση τότε Γάλλο βασιλιά. Αποδεικνύεται γκαντέµης, γιατί µετά την πρώτη συνάντηση µε τον αυτοκράτορα αυτός πεθαίνει αιφνίδια και η αποστολή δεν ολοκληρώνεται. Μερικούς µήνες αργότερα ο Μαρµπουά τσακώνεται µε τον Ντυµουριέ, που ήταν τότε υπουργός εξωτερικών- σε µια κυβέρνηση διορισµένη από το βασιλιά µε τη σύµφωνη γνώµη της εθνοσυνέλευσης- παραιτείται και γυρνάει πίσω στο Μετς, στα τριφύλλια του. Στο σηµείο αυτό τελειώνει οριστικά η διπλωµατική καριέρα του Φρανσουά. Στο µεταξύ οι αριστοκράτες και οι φίλοι τους, που είχαν φύγει από τη Γαλλία, οι εµιγκρέδες όπως τους έλεγαν, τριγύριζαν στις βασιλικές αυλές και προσπαθούσαν να ψήσουν τους ξένους βασιλιάδες να αποκαταστήσουν την τάξη, µάλιστα τους έλεγαν ότι διαθέτουν και στρατό έτοιµο να πολεµήσει στην πρώτη γραµµή κατά των επαναστατών. Όμως οι ξένοι ηγεµόνες δεν είχαν θορυβηθεί (ακόµα) από τη γαλλική επανάσταση. Τα καθεστώτα ήταν τόσο βαθιά ριζωµένα που δεν πίστευαν ότι κινδυνεύουν. Πίστευαν ότι η επανάσταση είναι ένα παροδικό γεγονός που τους συνέφερε γιατί αποδυνάµωνε το Βασιλιά της Γαλλίας και άρα και την ίδια τη Γαλλία. Στο Παρίσι, στην εθνοσυνέλευση αλλά και έξω από αυτήν, άρχισε να συζητιέται η ιδέα να κηρύξουν τον πόλεµο σε αυτούς που στηρίζουν τους εµιγκρέδες και θέλουν το κακό της επανάστασης. Με την ιδέα αυτοί συµφωνούσαν και κάποιοι άλλοι που ήθελαν να κάνουν εξαγωγή της επανάστασης στους άλλους λαούς. Οι ιδέες αυτές διακινούντο περισσότερο ανάµεσα στους βασιλικούς. Οι δηµοκρατικοί έµπαιναν κι αυτοί στη συζήτηση αλλά γενικά θεωρούσαν πρώιµη µια τέτοια εξέλιξη. Πίστευαν ότι απόλυτη προτεραιότητα ήταν να ισχυροποιηθεί το Κράτος. Το θέµα µπήκε στην εθνοσυνέλευση το 1792 και βρήκε πολλούς υποστηρικτές. Σε γενικές γραµµές βασιλικοί και κάποιοι δηµοκρατικοί -οι λεγόµενοι "γιρονδίνοι" τάχθηκαν ύπερ του πολέµου οι υπόλοιποι δηµοκρατικοί κατά, ενώ οι ανένταχτοι -που ήταν και οι περισσότεροι- ήταν µοιρασµένοι. Πολλοί από αυτούς έβλεπαν την πρακτική πλευρά του ζητήµατος: «Καλά ρε παιδιά, οι αξιωµατικοί έχουν φύγει, στρατιώτες δεν έχουµε, που θα πάµε;» Οι φιλοπόλεµοι απαντούσαν: «επανάσταση έχουµε, ο λαός είναι µαζί µας, ενωµένοι θα νικήσουµε». Κάποια στιγµή τάχτηκε και ο Βασιλιάς υπέρ του πολέµου -αυτός για τους δικούς του λόγους. Ήξερε την αδυναµία του γαλλικού στρατού και σου λέει «θα χάσουν, θα γκρεµιστεί η επανάσταση και θα γίνω αυτό που ήµουνα, όχι να µου έχουν αυτοί τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι». Τελικά, τον Απρίλη του 1792, η Γαλλία κήρυξε τον πόλεµο στην Αυστρία. Η κήρυξη του πολέµου δεν άρεσε καθόλου όχι µόνο στους Αυστριακούς, αλλά και στους άλλους ευρωπαίους ηγεµόνες. Φτιάχνουν λοιπόν ένα µεγάλο στρατό (πάνω από 80000 άνδρες), από Γερµανούς και Αυστριακούς, αλλά και Γάλλους εµιγκρέδες και βάζουν αρχηγό τον Πρώσο Αρχιστράτηγο, Δούκα του Μπράουνσβαϊγκ. Αυτός ετοιµάζει εισβολή στη Γαλλία να αποκαταστήσει το βασιλιά στο θρόνο του. Πριν την εισβολή ο Δούκας, µε τη γνωστή γερµανική λεπτότητα και υπό την πίεση της Αντουανέτας που -να µην το ξεχνάµε αυτό- ήταν Αυστριακή, δηµοσιεύει µια ανοιχτή επιστολή στον τύπο (Δεν την έγραψε µόνος του, Γάλλος ευγενής ήταν ο συντάκτης) που λίγο -πολύ λέει τα ακόλουθα:« Επαναστάτες ξεχάστε αυτά που ξέρετε, σας έρχοµαι. Έρχομαι όχι σαν εχθρός της Γαλλίας αλλά για να αποκαταστήσω το βασιλιά σας στη θέση που του αρµόζει, µε το καλό ή µε το άγριο. Κόψτε λοιπόν τις επαναστάσεις και τις βλακείες γιατί θα έχουµε κακά ξεµπερδέµατα». Και συνεχίζοντας επεξηγεί ποια θα είναι τα κακά ξεµπερδέµατα: «αν δεν διαλύσετε την εθνοσυνέλευση και δεν αποκαταστήσετε άµεσα το βασιλιά, τότε όλοι, µέλη της εθνοσυνέλευσης, δήµαρχοι, οποιοσδήποτε άλλος µε δηµόσια θέση και εθνοφρουροί θα περάσετε από στρατοδικείο και θα τιµωρηθείτε αµείλικτα». Η επιστολή -µνηµείο βλακώδους διπλωµατίας- είχε τα αντίθετα αποτελέσµατα. Συσπείρωσε τους Γάλλους, γιατί όλοι πια κατάλαβαν ότι ο βασιλιάς τους είχε πουλήσει και τον ένοιαζε µόνο το προσωπικό του συµφέρον. Ο λαός ξεσηκώθηκε, ο βασιλιάς φυλακίστηκε, αλλά αυτό φυσικά δεν σταµάτησε τον Μπράουνσβαϊγκ που µπήκε στη Γαλλία κάνοντας περίπατο- αφού στα σύνορα ο στρατός ήταν λίγος και ο κόσµος δεν βοήθησε όπως ήλπιζαν οι αισιόδοξοι- και άρχισε να πλησιάζει προς το Παρίσι. Στην εθνοσυνέλευση έπεσε πανικός, άλλοι φεύγανε στην επαρχία, άλλοι το είχαν ρίξει στα λεξοτανίλ, άλλοι περίµεναν ήρεµοι το πεπρωµένο και µάταια ο Δαντόν, που ήταν ο ισχυρός άντρας της εποχής, ο Ροβεσπιέρος και κάποιοι άλλοι προσπαθούσαν να τους εµψυχώσουν. Επειδή όµως έπρεπε κάτι να κάνουν και να µην παραδοθούν αµαχητί, αποφάσισαν ότι υπήρχε διαθέσιµο από στρατό, oι στρατιές του Βορρά και του Κέντρου (Ο Θεός να τις κάνει στρατιές, καµιά δεκαπενταριά χιλιάδες η καθεµία, οι περισσότεροι αγύµναστοι εθνοφύλακες) να µαζευτεί σε µια περιοχή καµιά διακοσαριά χιλιόµετρα από το Παρίσι κοντά στο χωριό Βαλµύ, να κάνει µια τελευταία προσπάθεια. Η µάχη του Βαλµύ Η στρατιά του Βορρά είχε επικεφαλής το στρατηγό Ντυµουριέ, έναν τυχοδιώκτη µε όλη τη σηµασία της λέξης, που είχε συµµετάσχει σε πολέµους υπό διάφορες σηµαίες, είχε υπηρετήσει σε µυστικές υπηρεσίες, είχε γνωρίσει δυσµένειες, φυλακίσεις, κλπ. και που µε την επανάσταση το έπαιξε αριστερός ριζοσπάστης και έφτασε να γίνει υπουργός εξωτερικών-µε αυτόν τσακώθηκε ο Μαρµπουά και έφυγε από το διπλωµατικό σώµα- λίγο πριν αναλάβει τη στρατιωτική διοίκηση. Την άλλη στρατιά, του Κέντρου, τη διοικούσε ο υποστράτηγος Κελλερµάν, ένας περίπου εξηντάχρονος καραβανάς µε πάνω από σαράντα χρόνια στο στρατό και µια καριέρα που δεν είχε να επιδείξει τίποτα το εντυπωσιακό. Ο Κελλερµάν πριν την επανάσταση ήταν αντισυνταγµατάρχης, αφού δεν ήταν ευγενής να πάει παραπάνω, όµως δήλωσε πίστη στην επανάσταση και µε την έλλειψη ανώτατων αξιωµατικών που υπήρχε γρήγορα έγινε στρατηγός. Το γενικό πρόσταγµα σε αυτή την επιχείρηση είχε ο Ντυµουριέ. Ο Ντυµουριέ λοιπόν στήνει το στρατό του στο προεπιλεγµένο σηµείο, στις Θερµοπύλες όπως το ονόµασε (να καταλάβετε πως έβλεπαν την κατάσταση) και δίνει διαταγή στον Κελλερµάν, που ήταν στρατοπεδευµένος µακριά, να πάει να τον ενισχύσει. Ο Κελλερµάν ήξερε σε τη µάχη πήγαινε, δεν ήθελε να κάνει το Λεωνίδα και χρόνια στο κουρµπέτι, ήξερε και τι εστί Ντυµουριέ: «Αυτός θα µε βάλει εκεί που θα γίνει η επίθεση να φάω τη µπόρα, κάτσε να αργήσω λίγο». Όσο και αν αργούσε έπρεπε να πάει και κάποτε έφτασε. Οι Γερµανοί δεν είχαν επιτεθεί ακόµα και η θέση που τον βάλανε ήταν αυτή που περίµενε. Χείριστη. Πάει να την αλλάξει δεν προφταίνει, βλέπει τους Γερµανούς να ξεκινάνε την ετοιµασία για επίθεση. Ειδοποιεί τον Ντυµουριέ, αυτός έλειπε, είχε πάει ποιος ξέρει πού, µάλλον για µπίρες. Τι να κάνει, στήνει τα κανόνια του (είχαν καλύτερα κανόνια οι Γάλλοι, τα είχε φτιάξει παλιότερα ένας που µόλις τα έφτιαξε τον έδιωξαν από το στρατό -µάλλον κάτι µε τις προµήθειες θα έπαιζε- για να τον ξαναφωνάξουν µετά, στα δύσκολα), µιλάει στους φαντάρους για το έθνος, την πατρίδα και την επανάσταση, τους εµψυχώνει, τραγουδάνε όλοι µαζί τη Μασσαλιώτιδα που ήταν το σουξέ της εποχής και περιµένει. Πάει για την ισοπαλία, γιατί να νικήσει ήταν αδύνατο, µε το χ όµως προκρινόταν, σταµατούσε τους Γερµανούς. Σύντοµα αρχίζει η µάχη. Οι Γερµανοί προσπαθούν µε το πυροβολικό τους να δηµιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες για την επίθεση, δεν τα καταφέρνουν. Το Γαλλικό πυροβολικό απαντά µε τον καλύτερο τρόπο. Οι Γερµανοί κάνουν την επίθεση τους υπό δυσµενείς συνθήκες, οι Γάλλοι αρχίζουν τα “ζήτω το έθνος”, “ζήτω η επανάσταση” και αποκρούουν µάλλον εύκολα την επίθεση. Ο χαµός σταµάτα για λίγο το µεσηµέρι να φάνε κατιτί και συνεχίζεται το απόγευµα. Ίδια εικόνα. Εκεί στα µέσα του δευτέρου ηµιχρόνου γυρνάει και ο Ντυµουριέ από τις µπίρες και όπως είναι ξεκούραστος κάνει έναν εξαιρετικό ελιγµό και βάζει ένα γκολ και αυτός και ο Δούκας που πήγαινε για νίκη περίπατο αναγκάζεται να τα παρατήσει και να γυρίσει πίσω από τα σύνορα. Η δικαιολογία του για την ήττα ήταν ότι πολέµησε µε το µισό στρατό και για αυτό φταίει η επιµελητεία (Δεν τον έπαιρνε να πει «ο Αυτοκράτορας». Ο Αυτοκράτορας τον είχε υποχρεώσει να προχωρήσει γρήγορα, µην αγριέψουν οι επαναστάτες και κάνουν κανένα κακό στο Γάλλο συνάδελφο Λουδοβίκο Ιστ’) Και έφταιγε η επιµελητεία γιατί δεν είχε εξασφαλίσει τον ανεφοδιασµό του στρατού σε τρόφιµα και έτσι οι στρατιώτες υποχρεώθηκαν να τρώνε ότι βρίσκανε στην πορεία τους, χόρτα, σταφύλια, κανένα κολοκυθάκι, τίποτα ξινολάχανα κλπ, µε αποτέλεσµα κάθε φορά που έδινε το πρόσταγµα "επίθεση' να µην υπάρχει η απαιτούµενη ισχύς πυρός, αφού οι µισοί άνδρες του έπρεπε για να επιτεθούν να βγουν πρώτα από τους θάµνους και να µαζέψουν τα παντελόνια τους, ώστε να καταστούν ετοιµοπόλεµοι. Έτσι λοιπόν ο Κελλερµάν σταµάτησε -σχεδόν αναίµακτα- τους Γερµανούς και αναγορεύτηκε « Σωτήρας της Επανάστασης». «Ποιος;» ρωτούσαν την άλλη µέρα στο Παρίσι. «Ο Κελλερµάν», τους απαντούσαν. «Ποιος Κελλερµάν;» ξαναρωτούσαν, κανένας δεν είχε ξανακούσει αυτό το όνοµα. Σωτήρας λοιπόν της επανάστασης ο Κελλερµάν ο καραβανάς. Ο Κελλερµάν, ο µέχρι χτες ασήµαντος. Ο Κελλερµάν που έκανε τον Γκαίτε, που ήταν στο στρατό του Δούκα, να πει το ίδιο βράδυ στους αποκαµωµένους Γερµανούς στρατιώτες: «Από σήµερα ξεκινά µια καινούργια εποχή της Παγκόσµιας Ιστορίας». Ο Κελλερµάν που όταν ήταν νεαρός λοχαγός παντρεύτηκε στο Μετς την κοντή και άσχηµη κόρη του γέρο-Μπαρµπέ και πήρε για προίκα τα πέτσινα γραµµάτια. Ο Κελλερµάν, ο γαµπρός του Φρανσουά και θείος της Σοφί. Α ρε γέρο-Μπαρµπέ πόσο µακριά έβλεπες! Τώρα αν αναρωτιέστε τι έκανε ο Γκαίτε στη µάχη του Βαλµύ, πρέπει να ξέρετε ότι οι σοφοί την εποχή εκείνοι είχαν χορηγούς, όπως οι αθλητές σήµερα. Κύριος χορηγός του Γκαίτε ήταν ένας Γερµανός Δούκας που συµµετείχε στη µάχη υπό τον Μπράουνσβαϊγκ. Ο Γκαίτε λοιπόν εκµεταλλεύτηκε το τζάµπα εισιτήριο που του παραχώρησε ο χορηγός και πήγε εκεί για να δει ιδίοις όµµασι τι γίνεται σε µια µάχη και να γράψει σχετικά. Ήταν τόση η έκπληξη των Γάλλων από την επιτυχία στο Βαλµύ που έφτασαν να κυκλοφορήσουν φήµες ότι το αποτέλεσµα της µάχης ήταν στηµένο. Μια από αυτές έλεγε ότι ο µασόνος Ντυµουριέ δεν είχε πάει για µπίρες, είχε πάει να συναντήσει τον άλλο µασόνο Μπράουνσβαϊγκ για να µαγειρέψουν το αποτέλεσµα, γιατί οι µασόνοι ήθελαν να ρίξουν το παλιό καθεστώς. Και επειδή τερπνό και ωφέλιµο πάνε µαζί, ότι τον λάδωσε κιόλας µε τα διαµάντια του στέµµατος που τα είχε πάρει ο Δαντόν από την Αντουανέτα και του τα έστειλε µε κούριερ προς τούτο. Η φήµη αυτή αποδείχτηκε αναληθής, γιατί αξιόπιστοι στρατιωτικοί παρατηρητές που είδαν αργότερα το βίντεο της µάχης δεν διαπίστωσαν ούτε ίχνος ολιγωρίας ή παραβιάσης των πολεµικών κανόνων. Διακόσια τόσα χρόνια αργότερα και ενώ κανένας δεν αµφισβητεί το αποτέλεσµα της µάχης, παραµένει ασαφές πού ήταν ο Ντυµουριέ στο πρώτο ηµίχρονο. Σήµερα στο Βαλµύ είναι στηµένα δυο αγάλµατα: στο χωριό του Κελλερµάν και στο πεδίο της µάχης του στρατηγού Μιράντα (θεωρείται ότι είναι ο εµπνευστής και εκτελεστής του ελιγµού του Ντυµουριέ), όµως το δεύτερο αυτό άγαλµα -ένα επιβλητικό ψηλό µνηµείο- βρίσκεται σε κακή ψυχολογική κατάσταση, µε σηµάδια προϊούσας κατάθλιψης, όπως αποφάνθηκαν ειδικοί ψυχίατροι αγαλµάτων που το εξέτασαν. Οι ειδικοί έκριναν ότι αυτό οφείλεται στην τοποθέτηση µιας, σχετικά µικρής, προτοµής του Σιµόν Μπολιβάρ (που δεν συµµετείχε στη µάχη-πως θα µπορούσε άλλωστε αφού ήταν µόνο εννέα χρονών;)στον ίδιο χώρο µε αυτό. Οι Γάλλοι, που είχαν προβλέψει κάτι τέτοιο και τοποθέτησαν την προτοµή του Μπολιβάρ έτσι ώστε να µην είναι ορατή από τον Μιράντα (ούτε άλλωστε και από τους τουρίστες), διαπίστωσαν ότι αυτό δεν ήταν αρκετό, δεν έχουν λύσει ακόµα το πρόβληµα και δεν θα το λύσουν, όσο η πολιτική και η διπλωµατία υπερισχύουν της κοινής λογικής. Ο Βενεζουελανός στρατηγός Μιράντα κατέχει το παγκόσµιο ρεκόρ συµµετοχής σε επαναστάσεις (τρεις), ένα ρεκόρ που παραµένει ακατάρριπτο εδώ και πάνω από διακόσια χρόνια. Ξεκίνησε την καριέρα του σαν επαναστάτης στην Αµερική, µετά τη διέκοψε για λίγο για τουριστικούς λόγους, αφού ήθελε να ταξιδέψει στην Ευρώπη-πέρασε και από την τουρκοκρατούµενη Ελλάδα, για να γνωρίσει την κοιτίδα του αρχαίου πολιτισµού, λέγεται µάλιστα ότι είναι ο πρώτος Αµερικανός που επισκέφτηκε ποτέ τη χώρα µας- και στη συνέχεια πήγε στη Γαλλία και συµµετείχε στη Γαλλική Επανάσταση. Έφυγε από τη Γαλλία όταν θεώρησε ότι δεν είχε νόηµα πια -αφού είχε κατά καιρούς συλληφθεί, αφεθεί ελεύθερος, γλιτώσει παρά τρίχα τη λαιµητόµο, δραπετεύσει, αποκατασταθεί κλπ- και εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο. Με τη βοήθεια των Άγγλων, που ήταν εχθροί της Ισπανίας, ανέλαβε αποστολές στην Ισπανοκρατούµενη Νότια Αµερική και το 1810 δέχτηκε να αναλάβει την αρχηγία µιας επανάστασης που είχε ξεσπάσει στη Βενεζουέλα κάτι που του πρότεινε αντιπροσωπεία Βενεζουελανών που πήγε στο Λονδίνο για το σκοπό αυτό (συµµετείχε και ο Μπολιβάρ). Έγινε πρόεδρος της Βενεζουέλας, αλλά οι Ισπανοί- µε τη βοήθεια ντόπιων συµφερόντων αλλά και της κακής οικονοµικής κατάστασης, που ήταν αποτέλεσµα της απαγόρευσης εισαγωγής κακάο στην Ισπανία- κατάφεραν να πάρουν τον έλεγχο του µεγαλύτερου τµήµατος της χώρας. Ο Μιράντα υπέγραψε συµφωνία συνθηκολόγησης και προσπάθησε να διαφύγει. Συνελήφθη από τους πρώην συντρόφους του, υπό την ηγεσία του Μπολιβάρ και παραδόθηκε στους Ισπανούς. Όταν ρωτήθηκε αργότερα ο Μπολιβάρ για την πράξη του αυτή απάντησε: «Εφόσον υπέγραψε µια συµφωνία που πίστευε ότι θα τηρηθεί έπρεπε να µείνει να επιβλέψει την τήρηση της, αν όχι είναι προδότης, γιατί θυσίασε τους στρατιώτες του». Και έτσι µάθαµε και εµείς ότι όταν κάποιος σε προδίδει στους εχθρούς σου, τον συλλαµβάνεις και τους τον παραδίδεις. Ο Μιράντα µεταφέρθηκε στην Ισπανία και πέθανε στην φυλακή. Όσο για τον Σιµόν Μπολιβάρ η συνέχεια είναι γνωστή. Ηγήθηκε µιας µεγάλης επανάστασης, που απελευθέρωσε σχεδόν τη µισή Αµερική από τους Ισπανούς. συνεχίζεται.. Το 1ο μέρος: Τα Πρώτα χρόνια. Δούκισσες και Δούκες. http://drasivrilissia.gr/themata/parousiash.aspx?sxID=3459 Το 2ο μέρος: Τα χρόνια της Αµερικής. http://drasivrilissia.gr/themata/parousiash.aspx?sxID=3460

ΣΧΕΤΙΚΑ: Ακροβάτες στο χαρτί
ΣΧΟΛΙΑ
  1. Σ.Λ
    31 Αυγούστου 2018, 15:23

    Ευχαριστώ πολύ Κύριε Μπάμπη. Τα λόγια σας,τιμή μου.

  2. Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος
    30 Αυγούστου 2018, 06:43

    Με το ανάγνωσμα να γίνεται και φθινοπωρινό μια αλήθεια ξαπλώνεται μπροστά μας. Πώς δηλαδή μια λέξη, μια έννοια, το όνομα ενός δρόμου, ενός σταθμού,ενός μεγάρου,μπορεί να συνδέεται με χίλια νήματα με: Ιστορικές εποχές, προσωπικές περιπέτειες, οικογενειακές καταστάσεις, φιλοδοξίες ταπεινές ή μεγάλες, τυχοδιωκτισμούς, συμπτώσεις τύχης, και τελικά με ένα πρόσωπο στο οποίο καθημερινά αναφερόμαστε και ξέρουμε τίποτε ή σχεδόν τίποτε. Και χρειάζεται ένας εραστής της Ιστορίας και της γνώσης με μία σοβαρή ιστοριοδιφική έρευνα να το φέρει κοντά μας με τον τρόπο του και να μας το κάνει γνωστό. Πόσο μεγάλος και άγνωστος ο μικρός μας κόσμος!

Πείτε μας τη γνώμη σας
Τα σχόλια δημοσιεύονται άμεσα και είναι αποκλειστική ευθύνη του συντάκτη του σχολίου. Οι διαχειριστές της παρούσας ιστοσελίδας διατηρούν το δικαίωμα διαγραφής των σχολίων εκείνων που έχουν διαφημιστικούς σκοπούς, κρίνονται ως ρατσιστικά ή προσβάλλουν πρόσωπα.
Τοιχο-διωκτικά

Έρχονται όλα κάποτε μαζεμένα. Πού να πας τότε; Πού να κρυφτείς; Τι την έκανες την ανεπανάληπτη ζωή σου;

Τάσος Λειβαδίτης - Καντάτα , Κέδρος 1960
Ημερολόγιο Δράσεων και Εκδηλώσεων

Δεν υπάρχουν προγραμματισμένες Δράσεις για τις επόμενες ημέρες...

Newsletter