του Μπάμπη Δαμουλιάνου - Ευαγγελάτου

Γκρίζες από ανθρώπους γκρίζους, θολές και κοντές από βάθος χρόνου και ακόμη απωθημένες από τους ξεχασιάρηδες και μαγεμένους σε μια ψευτοζωή, στα σύννεφα πιασμένης. Και μόνο για ένα πράμα υπάρχει σιγουριά και σαφήνεια. Είναι τα μέρη που συνέβησαν, εκεί που διαδραματίστηκαν αυτά τα γεγονότα μπροστά στα μάτια μου και σ’ αυτό το σημείο τώρα η μνήμη μου αν και αδύναμη, δεν με απατά, δεν με προδίνει. Έτσι δεν μπορώ να πω με ακρίβεια και ημερομηνίες ποιο από τα δυο προηγήθηκε τέτοια εποχή Άνοιξη του 1941, όταν κατέρρευσε το μέτωπο στ’ αλβανικά βουνά. Όταν έπαψαν οι χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες για τις νίκες του στρατού μας μέσα σε έναν αόριστο γενικευμένο φόβο για το τι θα επακολουθούσε. Καθημερινά με κλεισμένα τα έξη μου χρόνια βρισκόμουν στο μουράγιο του προαυλίου της εκκλησιάς της Παναγίας της Αγριλιώτισσας στα Χαυριάτα το χωριό της μάνας μου, που έχει αγνάντι τον κάμπο του νότου στη Δυτική Κεφαλονιά. Εκεί μαζεύονταν όσοι και όσες είχαν συγγενείς φαντάρους στον πόλεμο και πρόσμεναν τον γυρισμό τους. Ήμουνα παρών στις σφιχτές αγκαλιές και τα χαρούμενα δάκρυα αλλά κι εκείνα του βωβού ή του σπαρακτικού πόνου. Μετά έβλεπα τις τυχερές γυναίκες να ζεματίζουν, να κοφινιάζουν και μπουγαδιάζουν τα ψειριασμένα ρούχα των νικημένων νικητών! Στο ίδιο μουράγιο λίγο πριν ή λίγο μετά υπήρξα μάρτυρας στην αντίστροφη πορεία της συγκομιδής που κατέφθανε πάνω σε ζώα ή και στις πλάτες των πιο φτωχών, από την λεηλασία των καταστημάτων κυρίως των τροφίμων στο Ληξούρι, όταν κατέβηκαν μαζικά και τα έσπασαν οι χωρικοί πριν καταφτάσουν οι Ιταλοί και τα αρπάξουν πρώτοι. Υπήρχαν μνήμες της πείνας με τον αποκλεισμό του νησιού από τον στόλο των άγγλο-γάλλων, κατά τον δικό μας διχασμό στις αρχές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τη νόμιμη επιδρομή στα σουπερμάρκετ σήμερα την βλέπω και την ακούω σαν παιγνίδι! Το πλιάτσικο σταμάτησε όταν στη χωροπούλα μας αποβιβάστηκαν λίγοι χωροφύλακες από την απέναντι μεριά το Αργοστόλι, ανάμεσά τους και ένας μου χωριανός από τα Δαμουλιανάτα, έριξαν λίγα σμπάρα στον αέρα και σταμάτησε η λαφυραγωγία. Μήνες μετά χρόνο ή περισσότερο, επιδημία θανατηφόρας ασθένειας σύντομης με υψηλό πυρετό και άγνωστη στους τότε γιατρούς του τόπου αιτιολογίας, θέρισε την νεολαία στα σιαμαία χωριά μας Ρίφι και Δαμουλιανάτα όπου είχαμε μετακομίσει. Ανάμεσά τους ο δυνατότερος εργάτης γης, πρωτότοκος γιος του τενεκετζή των δύο χωριών. Μαζί του η αδελφική, η κολλητή φίλη της κατά έντεκα χρόνια μεγαλύτερης ετεροθαλούς αδελφής μου. Ακόμη και μια θεία μου γύρω στα είκοσι της χρόνια. Όσοι κόλλησαν πέθαναν όλοι. Η καμπάνα στην εκκλησία του βουνού όπου και το νεκροταφείο, δεν έπαψε να χτυπάει πένθιμα. Ο ανθός της νιότης! Και τούτο σαν απάντηση σ’ εκείνους τους κοινωνικούς Δαρβινιστές του σήμερα, αυτούς που ποντάρουν στον κορονοϊό με την ελπίδα απαλλαγής της 3ης ηλικίας για να καρπωθούν τις συντάξεις μας. Προπαγανδίζουν μάλιστα την «ανοσία της αγέλης» και την ευθανασία μας, χωρίς μάσκα ντροπής! Από την κλασική θανατηφόρα επιδημία της πανώλης –καμία σύγκριση με της του κορονοϊού- θυμάμαι μόνο μια βλογιοκομμένη κυρία στο χωριό μου επιζήσασα επιδημίας του 19ου αιώνα. Θα πρόσθετα εδώ και τις θύμησες περιοδικών επιδημιών τύφου που μάστιζαν την επαρχία μας όταν δεν υδροδοτούμαστε από ελεγμένο νερό υδραγωγείων. Τότε το κουβαλούσαμε από μακρινές πηγές ή το βράζαμε και το αφήναμε να κρυώσει. Άσχημη εμπειρία. Το βρασμένο νερό έστω και παγωμένο έχει γεύση απαίσια! Όλα αυτά τα στενάχωρα και περασμένα δεν αρέσουν και απωθούνται από τα νιάτα με την ζωή μπροστά τους. Έχουν δίκιο και στρατευόμαστε μαζί τους για να υπάρξει αυτή η ζωή κάτω από τις οδηγίες των ταγών της υγείας με αίσθημα ευθύνης. Και ας προβληματιστούμε στο πώς φτάσαμε ως εδώ. Ελπίζουμε να βγάλουμε μαζί τα σωστά συμπεράσματα. Τα πράγματα στην καθημερινότητα μετά τον κοπασμό αυτής της καταιγίδας τόσο εδώ όσο και σε όλο τον κόσμο, σίγουρα δεν θα είναι όπως πριν... Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος, Βριλήσσια.