(Μια εκδήλωση του Cine - Δράση στην οποία μας ταξίδεψαν οι «Πάμε για Άλλα!» Ισαβέλλα Μπερτράν και Κώστας Ζυρίνης)

Γιατί ταξιδεύει ο άνθρωπος; Γιατί εγκαταλείπει την καθημερινή ρουτίνα, την ασφάλεια και τις ανέσεις του σπιτιού του για άγνωστους και καμιά φορά επικίνδυνους προορισμούς; Είναι η αίσθηση απόλυτης ελευθερίας που συνοδεύει τον ταξιδευτή; Είναι η αστείρευτη δίψα του ανθρώπινου νου για καινούριες γνώσεις; Είναι η εγωιστική ανάγκη να επιβεβαιωθούμε, να εκτιμήσουμε αυτά που έχουμε συγκρίνοντας τη θέση μας με αυτήν εκείνων που στερούνται τα αγαθά που διαθέτουμε; Είναι η έντονη επιθυμία μας να επικοινωνήσουμε, να βρούμε κοινά και επαφή ακόμα και με αυτούς που η άγνοια της γλώσσας τους δυσκολεύει τα παραπάνω; Και εάν αυτές είναι οι ανάγκες του, τότε γιατί το ανθρώπινο είδος κυριαρχείται σήμερα από την τεράστια αντίφαση, από τη μια όλα τα επιτεύγματά του να συγκλίνουν στην κατάργηση των «συνόρων», υπαρκτών και ιδεατών, διευκολύνοντας την μετακίνηση ανθρώπων και ιδεών υπέρ της επαφής και της επικοινωνίας, ενώ την ίδια ώρα οι άνθρωποι ζούμε μέσα σε περίκλειστα τείχη, παλιά ή νεόκτιστα ή και χτίζουμε ακόμα περισσότερα, απομονωμένοι ο ένας από τον άλλο, περισσότερο από ποτέ; Δεν υπάρχει κανείς από όσους παρακολούθησαν την προχθεσινή εκδήλωση - ταξίδι στην Ινδία που παρουσίασε το Cine Δράση, που δεν κυριεύτηκε από τις παραπάνω ερωτήσεις. Ίσως ακόμα να μην βρήκε την απάντηση, αν και με έναν έμμεσο τρόπο η Ισαβέλλα, με το ήρεμο πάθος της κουβέντας της, κατέδειξε ότι η κινητήρια δύναμη, αυτό που σπρώχνει τον άνθρωπο στην περιπέτεια του ταξιδιού, πάντα διαφορετικό για τον καθένα, είναι λίγο-πολύ όλα μαζί τα παραπάνω. Κυρίως όμως, είναι η ανάγκη επικοινωνίας και κατανόησης του άλλου, του διαφορετικού. Ίσως να πρόκειται για την αιώνια αναζήτηση της μεθόδου που θα εξασφαλίσει σε κάθε λαό την ειρηνική συνύπαρξη με τους άλλους και σε κάθε άνθρωπο την ήρεμη συμβίωση με το συνάνθρωπο του, όποιος και να είναι αυτός. Είναι πραγματικά δύσκολο εγχείρημα να παρουσιάσεις ένα μικρό έστω κομμάτι, μιας αχανούς χώρας σαν την Ινδία, μέσα από ένα φωτογραφικό ταξίδι. Ακόμα και όταν οι φωτογραφίες της Ισαβέλλας και του Ζυρ είναι σαν πίνακες ζωγραφικής, γεμάτοι ανθρώπους, τοπία και χρώμα. Πολύ και ζωηρό χρώμα. Μια υποήπειρος, περίπου 1,5 δισεκατομμυρίων κατοικών (λίγο λιγότεροι από τους Κινέζους). Μια χώρα με πολυεπίπεδη διοικητική διαίρεση. Μια από τις πλέον αναπτυσσόμενες σύγχρονες οικονομίες, όπου όμως ο πλούτος δεν έχει απαλλάξει από βασικές ελλείψεις τα μειονεκτούντα τμήματα του πληθυσμού. Έτσι τεράστια επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας συνδυάζονται- και αυτό όχι σπάνια- με την εφαρμογή ξεπερασμένων τεχνολογιών στις τοπικές οικονομίες. Το άροτρο και τα βόδια, για παράδειγμα, κυριαρχούν στους ορυζώνες, παρά το γεγονός ότι το ρύζι είναι μία από τις βασικές καλλιέργειες της χώρας και για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού η κύρια αν όχι η μοναδική τροφή. Ένα πολύπλοκο και δυσερμήνευτο σύστημα κοινωνικής και ταξικής διαστρωμάτωσης. Που αφενός συμβάλλει στη διατήρηση των παραδόσεων και της πολιτιστικής κληρονομιάς, αφετέρου συντηρεί πολλούς από τους κοινωνικούς περιορισμούς και τις ανισότητες, στηρίζει την καταπίεση και την εκμετάλλευση, εμποδίζει τη ισότητα. Μια τεράστια ποικιλομορφία σε ό,τι αφορά τα φυλετικά χαρακτηριστικά των κατοίκων της, τον πολιτισμό και τη γλώσσα. 22 Επίσημες γλώσσες και εκατοντάδες ανεπίσημες, πολλές από αυτές χωρίς γραφή, άλλες στο δρόμο προς την αχρησία. Ένα περίπλοκο θρησκευτικό παρόν στο οποίο συνυπάρχουν αρχαιότατες με πιο νεαρές θρησκείες: κάθε Ινδός και η θρησκεία του, κάθε Ινδός και ο θεός του. Αλλά Ζωροάστρες, Ινδουιστές, Βουδιστές, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Εβραίοι, συνυπάρχουν ειρηνικά χωρίς πάθη, μίση και εντάσεις, πρακτική που ανατρέπεται όταν τα συμφέροντα υποδαυλίζουν τα θρησκευτικά πάθη. Και πολλά, πολλά, πολλά και διαφορετικά τοπικά έθιμα και παραδόσεις, εντυπωσιακά για εμάς τους δυτικούς που θεωρούμε τη φυλή και τον πολιτισμό μας ανώτερους από των άλλων. Πολλές κοινωνίες είναι ακόμα μητριαρχικές, σε κάποια οι γυναίκες παντρεύονται μικρότερους άντρες. Π.χ. μια 25χρονη γυναίκα μπορεί να διαλέξει για σύζυγό της ένα 10χρονο αγόρι, θα το μεγαλώσει μέχρι που να μπορεί να ανταποκριθεί στα συζυγικά του καθήκοντα, θα ζήσουν μαζί, θα κάνουν παιδιά και αργότερα αυτό θα την φροντίσει. Σας θυμίζει κάτι; Και σε εμάς αλλά κάπως ανάποδα. Αλλού πάλι ένας άντρας μπορεί να παντρευτεί, κάτω από ειδικές συνθήκες περισσότερες από μία γυναίκες. Δύσκολο εγχείρημα να παρουσιάσεις ένα ταξίδι στην Ινδία, έστω και αν πρόκειται για ένα μικρό μέρος της: το Madhya Pradesh, το Chhattisgarh και την Orissa. Αλλά έχουμε την εντύπωση ότι αυτό της Πέμπτης στο Β’ Γυμνάσιο Βριλησσίων ήταν εξαιρετικά πετυχημένο. Βοήθησαν σε αυτό λίγο η καλή οργάνωση από το Cine Δράση (για να ευλογήσουμε τα γένια μας) και πολύ, πάρα πολύ η παρουσιάστρια Ισαβέλλα με τις γνώσεις της, και κυρίως με την προφανή αγάπη της για τα ταξίδια, τις χώρες και του λαούς που έρχεται σε επαφή. Αγάπη μεταδοτική σε όλους όσοι δεν μπορούμε να βρούμε πάντα τον τρόπο να μετατρέψουμε ένα ταξίδι από όνειρο σε πραγματικότητα. Το Cine - Δράση ευχαριστεί θερμά την Ισαβέλλα Μπερτράν για την ολοκληρωμένη παρουσίαση του ταξιδιού στην Ινδία. Ευχαριστεί την ίδια, όσο και τον Κώστα Ζυρίνη για τις υπέροχες φωτογραφίες τους. Το «ουράνιο τόξο των φυλών που στολίζουν αυτές τις περιοχές και τις καθιστούν από τους πιο ενδιαφέροντες προορισμούς με το ιδιαίτερο χρώμα των παραδόσεων, την ενδυματολογική πανδαισία, μα πάνω απ’ όλα, με την ασυναγώνιστη ανθρωπολογική τους ποικιλία» θα συντροφεύει για πολύ καιρό τα όνειρα και τις σκέψεις όλων όσων παρακολουθήσαμε την παρουσίαση. Μαρίνα Παπαχριστοδούλου Για την Κινηματογραφική Λέσχη Βριλησσίων Cine – Δράση