Σχόλια
Γεράσιμος Κακλαμάνης (1940 – 2003): Διαφωτιστικές αχτίδες φωτός στο προπαγανδιστικό σκότος
3/3/2024

Εξαιρετικό...

Εύα Χατζάκη
Αναφορά στο έργο του Γεράσιμου Κακλαμάνη (1940 – 2003)
2/1/2024

Σίγουρα έχουμε υποχρέωση να προωθούμε κείμενα ικανά να αφυπνίζουν τίς συνειδήσεις ατόμων μίας κοινωνίας, η οποία ζεί μέσα στό ψέμμα. Εάν μπορώ να βοηθήσω σε μία τέτοια προσπάθεια, θα το κάνω μετά χαρ

Ζέρβας Δημήτρης
Σε εξέλιξη η καταστροφή των πεύκων της Λ. Πεντέλης
24/12/2023

Να υπογειοποιηθούν - υπογειοποιούνται τα καλώδια. Όχι να κόβονται υπεραιωνόβια δένδρα.-

Μιχάλης Πυρουνάκης
Όλα στο φως!
9/12/2023

"Όλα στο φως" για τα προηγούμενα αλλά και για τα μελλούμενα, πριν τις αναθέσεις.

Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος
Τοπίο σε διχασμό (μέρος 2ο)
2/12/2023

Αγαπητά ξαδέλφια. Εάν, με θέλημα θεού, δεν έπεφτε εξ ουρανού ο εκ Ρωσίας ορμώμενος πόντιος Ιβάν ο τρομερός, να διαλύσει την ερυθρή «παράγκα», τώρα ο «δαφνοστεφανωμένος» έφηβος, εκ προοιμίου «διορισμέ

Δημήτρης Καλαμπούκας

Ο ιδρυτικός φόνος

του Γιώργου Λιερού

Το κείμενο που αναδημοσιεύουμε, αποτελεί μια αυθαίρετα αποσπασματική παρουσίαση ενός δωδεκασέλιδου άρθρου του συγγραφέα (με τις υποσημειώσεις του), που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα «Αρχειοθραύστης. Σκοπός να παρακινήσουμε τον αναγνώστη να αναζητήσει το πλήρες κείμενο στην αυθεντική του πηγή και στο κατάλληλο πλαίσιο, που δύσκολα θα μπορούσε να αποδοθεί στην ιστοσελίδα μας. Το θέμα είναι ενδιαφέρον και επίκαιρο, ακόμα και στο δημοτικό πεδίο... Πηγή: https://www.archeiothrafstis.com/lieros-9-1.html ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΕΡΟΣ Ο ιδρυτικός φόνος Ο Κάιν έσφαξε τον Άβελ και ο Ρωμύλος σκότωσε τον Ρώμο. Η βία ήταν η αρχή και ταυτόχρονα καμία αρχή δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς τη χρήση βίας, χωρίς παραβίαση. Οι πρώτες καταγεγραμμένες πράξεις της βιβλικής και της κοσμικής μας παράδοσης, είτε είναι γνωστές ως μύθοι είτε θεωρούνται ιστορικά γεγονότα, έχουν ταξιδέψει διαμέσου των αιώνων με τη δύναμη που αποκτά η ανθρώπινη σκέψη στις σπάνιες στιγμές που παράγει πειστικές αλληγορίες ή οικουμενικής ισχύος μύθους. Ο μύθος μιλάει καθαρά: η οποιαδήποτε αδελφοσύνη για την οποία μπορεί να είναι ικανοί οι άνθρωποι έχει αναπτυχθεί μέσα από την αδελφοκτονία, η όποια πολιτική οργάνωση κατάφεραν να αποκτήσουν έχει τις καταβολές της στο έγκλημα. Η πεποίθηση ότι «εν αρχή ην ένα έγκλημα» –της οποίας η έκφραση «φυσική κατάσταση» είναι απλώς μια θεωρητικά εξαγνισμένη παράφραση– αποκτά διαμέσου των αιώνων εξίσου μεγάλη ευλογοφάνεια για την κατάσταση των ανθρώπινων υποθέσεων όση απέκτησε για την υπόθεση της σωτηρίας η πρώτη πρόταση του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου «Εν αρχή ην ο λόγος. Η βία, η επιθετικότητα, ο πόλεμος, το έγκλημα δεν είναι μόνο τα αντίθετα της συμφιλίωσης, της αγάπης, της ανεκτικότητας, της ηθικής, της ειρηνικής διαπραγμάτευσης, της επίλυσης των διαφορών διά του διαλόγου, αλλά υπό ορισμένες συνθήκες οι προϋποθέσεις τους. Και αυτή η γενεαλογία όχι μόνο διέπει την αρχή και το τέλος των πολιτισμικών κύκλων, το πέρασμα από μια κοινωνία σε μια άλλη (όπως λένε ο Μαρξ και ο Ένγκελς) αλλά επίσης είναι εσωτερική της κανονικής έννομης τάξης και του δικαίου (βλέπε και πάλι Μαρξ, Ένγκελς, αλλά επίσης Καρλ Σμιτ, Αγκάμπεν κ.ά.). Ισχύει επίσης στην ηθική (βλέπε Νίτσε), στην ατομική ψυχολογία (βλέπε Φρόυντ, Μέλανι Κλάιν κ.ά.) και στους κοινωνικούς δεσμούς, σε ζωικά είδη που ζουν σε ομάδες με υψηλή διαφοροποίηση (βλέπε Κόνραντ Λόρεντς). Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους τα ζητήματα βίας είχαν αποκτήσει μια ιδιαίτερη επικαιρότητα. Σήμερα διαλύονται οι δομές του κράτους πρόνοιας, οι οποίες είχαν αντικαταστήσει την παραδοσιακή κοινοτική αλληλεγγύη. Παράλληλα, έχουν παρακμάσει οι πολιτικοί και θρησκευτικοί θεσμοί οι οποίοι, αντί να καταστέλλουν, προλάμβαναν το ξέσπασμα της βίας. Η κοινωνία δεν είναι παρά μόνο μια κοινωνία ιδιωτών σε κατάσταση λανθάνοντος πολέμου όλων εναντίον όλων, ο οποίος δεν εκδηλώνεται ανοιχτά μόνο λόγω της παρουσίας ενός γιγαντιαίου κρατικού μηχανισμού εξοπλισμένου με μέσα ελέγχου και βίας πρωτόγνωρων δυνατοτήτων. Όμως, το κράτος σήμερα «αποσύρεται», αφήνει να περιπέσουν σε κατάσταση ανομίας όλο και ευρύτερες ζώνες, οι οποίες γίνονται πεδία μιας χωρίς όρους ταξικής πάλης και τις οποίες το κεφάλαιο ελέγχει «από τα έξω» μέσω του οργανωμένου εγκλήματος κ.λπ. Μια πραγματική βία –ανακατεργασμένη και υπέρμετρα μεγεθυμένη φαντασιακά– απειλεί μεγάλες μερίδες της μεσαίας τάξης, οι οποίες είχαν μάθει να ζουν υπό την προστασία της αστυνομίας μέσα στην ιδιωτικότητά τους και χωρίς την ασφάλεια που παρέχει η συμπαθητική σχέση με τον κόσμο. Αυτή η επιβολή του κράτους διά της ανομίας και ο πολλαπλασιασμός των ζωνών εξαίρεσης από τη θεσμική κανονικότητα (στρατόπεδα όπως το Γκουαντάναμο, αλλά και ειδικές οικονομικές ζώνες, παραγκουπόλεις, υποβαθμισμένα προάστια, ολόκληρες χώρες σκουπίδια) αποκαλύπτει μια αρχέγονη «πολιτική» δομή, η οποία επιτρέπει να εμβαθύνουμε περισσότερο στη γενικά μη αμφισβητήσιμη σχέση του κράτους με τη βία, αλλά και στη λιγότερο προφανή καταγωγή της «οποιασδήποτε αδελφοσύνης», της «όποιας πολιτικής οργάνωσης» από το έγκλημα. ............................................................................ Ο ιδρυτικός φόνος δεν είναι εκείνος του αντιπάλου, αλλά του πιο εκλεκτού από τους δικούς μας. Στις ταξικές κοινωνίες ο ιδρυτικός φόνος παίρνει τη μορφή της διαλεκτικής: θυσία των μαρτύρων/τυραννοκτονία. Σε αυτή τη διαλεκτική αναφερόταν ο Τόμας Τζέφερσον γράφοντας ότι «το δέντρο της ελευθερίας πρέπει να αναζωογονείται από καιρού εις καιρόν με το αίμα των πατριωτών και των τυράννων». Στην εν λόγω διαλεκτική η ζωή του τυράννου δεν είναι παρά γυμνή ζωή, το βάρος πέφτει στη θυσία του μάρτυρα ο οποίος και θα επενδυθεί με ένα «πλεόνασμα σημασίας». Αυτή η διαλεκτική όμως ενδέχεται να πάρει άσχημη τροπή και διάμέσου του μάρτυρα να επιστρέψει ο αποκεφαλισμένος τύραννος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι διά των επαναστάσεων δεν συντελούνται μόνο οι ριζικές κοινωνικές αλλαγές, αλλά επίσης –και το τελευταίο συμβαίνει πολύ συχνότερα– οι περιοδικές αναγεννήσεις που εξασφαλίζουν τη μακροημέρευση των υφιστάμενων πολιτισμών. Η συμμετρικότητα του μάρτυρα και του τυράννου περιγράφει το διακύβευμα σε κάθε επανάσταση: θα επιστρέψει αναγεννημένος ο αποκεφαλισμένος τύραννος ή θα έρθουν οι ευτυχισμένες μέρες και το «κυρίαρχο ανάθεμα» θα επιτελείται μόνο για να θυμίζει στους ανθρώπους από πού ξέφυγαν και πού δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξαναγυρίσουν. Μια Αριστερά βέβαια θα πρέπει να είναι άξια του ονόματός της (άξια να πάρει μέρος σε μια επανάσταση) για να φτάσει στο σημείο να έχει διλήμματα αυτού του είδους. Τέτοια ήταν κάποτε η ελληνική Αριστερά, όμως πλέον δεν είναι. Ό,τι «πρέπει να τονιστεί» σήμερα, μιλώντας όχι μόνο για την Αριστερά αλλά γενικότερα για την ελληνική κοινωνία, είναι –με κύρια εξαίρεση «περιθωριακές» για την ώρα μειοψηφίες– η απροθυμία της να θυσιαστεί για το ο,τιδήποτε. Αλλοίμονο στην Αριστερά αν δεν έχει ήρωες, επικούς ή τραγικούς. Η Αριστερά παλαιότερα, οδηγημένη από την εμπειρία της, έκανε το σωστό. Όμως, εδώ και καιρό, την κοινωνική της βάση αποτελεί όλο και περισσότερο η μεσαία τάξη, ενώ σιγά σιγά διαρρηγνύονται οι δεσμοί της με τα υπόγεια της κοινωνίας. Σήμερα η αναγόρευση της ζωής σε ύψιστη αξία από την αριστερή ιδεολογία βρίσκεται στην προέκταση μιας κουλτούρας ναρκισσισμού που έχει διαβρώσει την ικανότητα του καθένα να δείχνει ενδιαφέρον για το οτιδήποτε έξω από τον εαυτό του. Η αρχή «της μεγαλύτερης ευτυχίας για τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων», που καθοδήγησε την αριστερή πολιτική τις τελευταίες δεκαετίες, συνάδει με τη μαζική κατανάλωση, αποτελεί έκφραση ενός καταναλωτικού υλισμού, ενός ηδονισμού ο οποίος έχει δράσει ως κατεξοχήν αντιπολιτική δύναμη και έχει συντελέσει τα μέγιστα στην αδιαφορία για τη δημόσια ελευθερία, στο να θεωρηθεί η επιδίωξη της δημόσιας ευτυχίας ως κάλυμμα ευτελούς ιδιοτέλειας ή ως εκκεντρικότητα. Η ζωή ως ύψιστη αξία οδήγησε τελικά σήμερα στον πόλεμο όλων εναντίον όλων. Έτσι όμως και ενώ η κοινωνία παρακολουθεί παθητικά, σαν να βλέπει σε ταινία τη διολίσθησή της στον όλεθρο, μπορεί ως τρόποι αντίδρασης να επιστρέψουν στην επικαιρότητα η φιγούρα του μάρτυρα, η θυσία, η τυραννοκτονία, δηλαδή οι προπολιτικές προϋποθέσεις της δημόσιας ζωής. Σήμερα δεν αρκεί, όπως ο Αγκάμπεν, να μιλήσουμε για την «κατάσταση εξαίρεσης που γίνεται κανόνας» (δηλαδή απλώς να εξηγήσουμε τον κόσμο με διάφορους τρόπους). Αν θέλουμε να «αλλάξουμε τον κόσμο» ενώ βρισκόμαστε μέσα σε μια μείζονα πολιτισμική (και όχι απλώς οικονομική) κρίση, σε ένα περιβάλλον ανομικής κατάρρευσης που σιγά σιγά εξομοιώνεται με εκείνο το χάος στο οποίο, κατά τον Ρενέ Ζιράρ, διαπράχθηκε ο ιδρυτικός φόνος, πρέπει να τολμήσουμε να μιλήσουμε για την «πραγματική κατάσταση εξαίρεσης», για τη διαλεκτική: θυσία των μαρτύρων/τυραννοκτονία. ........................................................................... Ο Γιώργος Λιερός, (πρώην υποψήφιος δήμαρχος και δημοτικός σύμβουλος Χαλανδρίου με την «ΑντίΣταση») γεννήθηκε το 1961 στη Ρόδο. Σπούδασε στην Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ και ασκεί το επάγγελμα του κτηνιάτρου. Άρχισε να ασχολείται με τα κοινά από τα μαθητικά του χρόνια και έκτοτε παραμένει κινηματικά ενεργός, συμμετέχοντας σε δράσεις, κινήσεις και πρωτοβουλίες. Έχει δημοσιεύσει δεκάδες άρθρα στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Τα βιβλία του, όλα σε έκδοση «Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων»: «Σκέψεις για την άμεση δημοκρατία» (2011), «Υπαρκτός καινούργιος κόσμος» (2012), «Ξαναπιάνοντας το νήμα» (2012), «Κοινά, κοινότητες, κοινοκτημοσύνη, κομμουνισμός (2016) Στη φωτογραφία ο Γιώργος Λιερός και ο σήμερα δημοτικός σύμβουλος της ΔΡΑΣΗΣ Μάρκος Κρητικός, στην παρουσίαση του βιβλίου του συγγραφέα, τον Ιούλιο του 2016 στο στέκι της ΔΡΑΣΗΣ.

ΣΧΕΤΙΚΑ: Άρθρα
ΣΧΟΛΙΑ
Πείτε μας τη γνώμη σας
Τα σχόλια δημοσιεύονται άμεσα και είναι αποκλειστική ευθύνη του συντάκτη του σχολίου. Οι διαχειριστές της παρούσας ιστοσελίδας διατηρούν το δικαίωμα διαγραφής των σχολίων εκείνων που έχουν διαφημιστικούς σκοπούς, κρίνονται ως ρατσιστικά ή προσβάλλουν πρόσωπα.