Πέμπτη 5 Μαρτίου 2020, 20.15, ΤΥΠΕΤ

Ισραήλ, 2016. Διάρκεια: 87΄. Σκηνοθεσία: Elite Zexer, Σενάριο: Elite Zexer. Πρωταγωνιστούν: Lamis Ammar, Ruba Blal- Asfour, Hitham Omari. Η «Αμμοθύελλα», κινηματογραφικό ντεμπούτο της νεαρής Ισραηλινής Elite Zexer, είναι ένα έντονο κοινωνικό και οικογενειακό δράμα. Ένα φιλμ για τις γυναίκες, τις συνθήκες ζωής τους και τις συμβάσεις στις οποίες πρέπει να υποτάσσονται, ειδικά όταν ανήκουν σε κοινότητες που κρατούν με αυστηρότητα τις παραδόσεις και στις οποίες ο άνδρας έχει τον τελευταίο λόγο σε όλα. Η υπόθεση διαδραματίζεται σε μια φυλή Βεδουίνων που κατοικούν σε ένα φτωχό, πατριαρχικό χωριό, στην έρημο Negev στο Νότιο Ισραήλ και αφορά την σύγκρουση ανάμεσα στην παράδοση και τον εκσυγχρονισμό. Σε αυτό το παλιό χωριουδάκι η παράδοση μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, από τη μητέρα στην κόρη. Οι κόρες πάλι μεταφέρονται από οικογένεια σε οικογένεια ανεξάρτητα από τη γνώμη τους και τα αισθήματα τους. Παραδοσιακή είναι η οικογένεια της Λέιλα της οποίας ο πατέρας ετοιμάζεται να παντρευτεί τη δεύτερη σύζυγο του μια γυναίκα πολύ νεότερη από τον ίδιο και από την Τζαλίλα, πρώτη του γυναίκα και μητέρα τεσσάρων θυγατέρων. Προφανώς η έλλειψη αγοριού είναι και η αιτία για το νέο γάμο. Η Τζαλίλα βρίσκεται στη δύσκολη θέση να πρέπει να προετοιμάσει όλα όσα συνδέονται με την τελετή, καθήκον το οποίο εκτελεί με συνέπεια και στωικότητα παρά το γεγονός ότι αυτός ο γάμος θα την εκδιώξει από το μέχρι τώρα σπίτι της και θα επιφέρει πολλές δυσμενείς αλλαγές στη θέση της στην οικογένεια και την κοινωνία. Ο εκσυγχρονισμός, το καινούριο εκφράζεται από την κόρης της Λέιλα, μια νεαρή γυναίκα που έχει ξεφύγει κάπως από τους στενούς περιορισμούς της φυλής, έχει αφήσει το χωριό για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της γειτονικής πόλης. Εκεί δημιουργεί σχέσεις με έναν νεαρό από άλλη περιοχή, πράγμα αυστηρώς απαγορευμένο και απολύτως ντροπιαστικό για την οικογένεια. Ο πατέρας της, σχετικά ανοιχτόμυαλος διδάσκει κρυφά την κόρη του να οδηγεί και της επιτρέπει να σπουδάσει, αλλά είναι και αυτός δέσμιος της φυλής. Υποχρεωμένος να τηρεί τα έθιμα του Βεδουίνων φροντίζει να παντρέψει την κοπέλα με κάποιον ιθαγενή αδιαφορώντας για τις επιλογές της. Με αφορμή το γάμο του πατέρα της η κοπέλα επιστρέφει σπίτι. Η ίδια έχει αλλάξει και δεν έχει καμιά σχέση ούτε στην εμφάνιση, ούτε στη νοοτροπία με τους Βεδουίνους και τον τρόπο ζωής τους. Αυτές οι αλλαγές δείχνουν να μην έχουν ιδιαίτερη σημασία μέχρι που από μια απερισκεψία της η μητέρα ανακαλύπτει το ειδύλλιο αντιδρά ενστικτωδώς και απαγορεύει στην κόρη να ξαναδεί τον αγαπημένο της. Αλλά καθώς διαβλέπει ότι τα πράγματα αλλάζουν η στάση της είναι αντιφατική. Φοβούμενη την αγανάκτηση του πατέρα και της νέας νύφης προσπαθεί να μην μαθευτεί η ιστορία της Λέιλα και παράλληλα φροντίζει να κλείσει το χάσμα ανάμεσα τους. Αλλά η Λέιλα συνθλίβεται ανάμεσα στους δύο αντικρουόμενους κόσμους. Χαρακτήρας που δεν υποτάσσεται σε εντολές και υποδείξεις, θα τολμήσει να τα βάλει με τα ήθη και τα έθιμα της φυλής της ή θα υποκύψει στα σχέδια που οι άλλοι ετοιμάζουν για αυτήν ερήμην της; Η Elite Zexer κινηματογραφεί την «Αμμοθύελλα» ευαίσθητα και αποφασιστικά με φόντο ένα τοπίο τόσο ξερό και σκονισμένο όσο οι πατερναλιστικές παραδόσεις. Παραδόσεις ισχυρές οι οποίες όμως έχουν αρχίσει να κλονίζονται σοβαρά. Το οχυρό τους έχει ρωγμές που δημιουργήθηκαν βασανιστικά αργά, αλλά τώρα επιτρέπουν να εισβάλουν στη ζωή της κοινότητας σαρωτικές αλλαγές. Στην «Αμμοθύελλα» ο κακός δεν είναι ένα άτομο, αλλά η ίδια η πολιτιστική προσκόλληση, με τον άντρα-πατέρα να φαίνεται και αυτός παγιδευμένος- ίσως λιγότερο από τις γυναίκες της ζωής του- από τις παραδόσεις. Ίσως και αυτός δεν κάνει πάντα αυτό που επιθυμεί. Όλοι οι χαρακτήρες δείχνουν να ταλαντεύονται ανάμεσα στο σωστό και το λάθος, στην επιθυμία και το καθήκον, αφού οι συμπεριφορές τους καθορίζονται από μια φυλετική παράδοση ανθεκτική στις αλλαγές. Η Παλαιστίνια ηθοποιός Lamis Ammar είναι εξαιρετική στο ρόλο της Λέιλα. Δεν είναι μόνον ταλαντούχα, έχει και ένα από αυτά τα πρόσωπα που προορίζονται για τον κινηματογράφο, εκφραστικά, ευάλωτα, προκλητικά, στοχαστικά, αγαπησιάρικα. Πολύ καλοί οι Hitham Omari και Ruba Blal-Asfour στο ρόλο του πατέρα και της μητέρας αντίστοιχα. Το «Sand Storm» πρωτοπαρουσιάστηκε στο 66ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Στη συνέχεια κατέκτησε 15 διακρίσεις από 34 συνολικά υποψηφιότητες. Στο Sundance Film Festival κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής. Στα Ophir Awards της Ισραηλινής Ακαδημίας Κινηματογράφου τιμήθηκε με τα Βραβεία Καλύτερου Φιλμ, Καλύτερης Σκηνοθεσίας και άλλα τέσσερα ακόμα. Ήταν η πρόταση του Ισραήλ για τα Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. *Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.