Η συγκλονιστική κραυγή της Carol Sansour...

Το Ισραήλ κέρδισε Εδώ είμαστε, ένα χρόνο και οκτώ μήνες μετά, και η συζήτηση ακόμα δεν έχει μετατοπιστεί σταθερά προς το να σταθούμε άνευ όρων με τους καταπιεσμένους, τα θύματα του πρώτου ζωντανά μεταδιδόμενου, ανθρωπογενή λιμού και γενοκτονίας. Κάποιοι μπορεί να διαφωνούν με αυτή την εκτίμηση, δείχνοντας τις μαζικές διαμαρτυρίες και τις συνεχείς εκκλήσεις για ελεύθερη Παλαιστίνη. Ακόμα και κάποιες κυβερνήσεις πιέζουν τώρα για την είσοδο βασικής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Επιφανειακά, όλα αυτά φαίνονται ενθαρρυντικά. Αλλά θα έλεγα ψέματα στον εαυτό μου και σε εσάς, αν δεν αναγνώριζα ότι είναι πολύ αργά. Πάνω από ενάμισης χρόνος έχει περάσει. Εκατοντάδες χιλιάδες ζωές έχουν χαθεί. Ολόκληρες πόλεις έχουν εξαφανιστεί. Ένας ολόκληρος λαός έχει αλλάξει για πάντα. Πριν από λίγους μήνες, Έλληνας ακαδημαϊκός που επικοινώνησε μαζί μου και ασχολήθηκε νωρίς με ουσιαστικές συζητήσεις για την Παλαιστίνη, σχολίασε σε δημόσια εκδήλωση, αρκετά ωμά: «Το Ισραήλ κέρδισε.» Η αίθουσα δεν του έδωσε ούτε τον χρόνο, ούτε το χώρο για να επεκταθεί, και φαινόταν απρόθυμος να προχωρήσει περισσότερο. Όσο επώδυνο κι αν είναι, το πίστευα τότε, και το πιστεύω περισσότερο τώρα: το Ισραήλ κέρδισε. Η Γάζα, όπως ήταν, χάθηκε. Είναι πλέον ένα τοπίο θανάτου, καταστροφής, λιμού και ασθενειών. Αντίθετα, το Ισραήλ συνεχίζει να επιδεικνύεται ως στρατιωτική δύναμη, δημιουργώντας οικονομικούς δεσμούς με χώρες όπως η Τουρκία, η Ελλάδα, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία. Παρά τις κάποιες εσωτερικές διαταραχές, παραμένει ένα λειτουργικό κράτος, προσφέροντας τρόφιμα, καταφύγιο, παραλίες, σχολεία, νοσοκομεία, αεροδρόμια και πανεπιστήμια στους πολίτες του και στον υπόλοιπο κόσμο (ναι, πολλοί ακόμα πηγαίνουν στο Ισραήλ ως τουρίστες, προσκυνητές, εργαζόμενοι, επενδυτές, bloggers, καλλιτέχνες, πόρνες, έμποροι ναρκωτικών, έμποροι όπλων, μαφίες κτλ.). Η ζωή συνεχίζεται, απλά όχι για όλους. Καθώς κάθομαι με τη γνώση ότι η πόλη των παιδικών μου χρόνων δεν υπάρχει πια, οι δρόμοι της, οι άνθρωποι της, οι ήχοι της τώρα μειώνονται σε μνήμες, φωτογραφίες και αρχεία, δεν με ξεπερνά μόνο η θλίψη, αλλά η βαθιά αηδία. Αηδία για τους θεσμούς, τα άτομα και τις φωνές που επέλεξαν τη σιωπή για μήνες, μόνο για να αρχίσουν να μιλάνε τώρα, όταν είναι αργά για τόσους πολλούς. Και όταν επιτέλους μιλάνε, σπάνια αυτό γίνεται γίνονται για σωστούς λόγους, όχι από ενδιαφέρον για τους λιμοκτονούντες, τους ακρωτηριασμένους ή τους εκτοπισμένους, αλλά επειδή έχουν μετατοπιστεί οι πολιτικοί άνεμοι. Γιατί έχει γίνει βολικό. Ή ασφαλές. Ή προσωπικά επωφελές. Ναι, ξέρω ότι όλοι συγκινούμαστε, από συμφέρον σε κάποιο βαθμό. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, τα κίνητρα μετράνε βαθιά. Αυτό που βλέπουμε τώρα δεν είναι μια ηθική αφύπνιση, είναι οπορτουνισμός μεταμφιεσμένος σε συνείδηση. Και μεταξύ των πιο απογοητευτικών ήταν οι λεγόμενοι διανοούμενοι, η πνευματική και πολιτιστική τάξη που υποστηρίζει ότι υποστηρίζει την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την ιστορική ευθύνη. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, όπου κάποτε έβρισκα αχτίδες αλληλεγγύης, η γενοκτονία που εκτυλίσσεται ακριβώς απέναντι από τη θάλασσα μόλις που ξεσήκωσε εκείνους που θα έπρεπε να μιλήσουν πρώτοι. Η Γάζα δεν είναι κάποια μακρινή σύγκρουση. Είναι ακριβώς στο κατώφλι σας: γεωγραφικά, ηθικά και ιστορικά. Η Γάζα είναι πιο κοντά στην Αθήνα από το Παρίσι. Πιο κοντά από το Βερολίνο. Οι βόμβες που πέφτουν στα παιδιά δεν πέφτουν σε άλλο πλανήτη. Πέφτουν ακριβώς απέναντι από το νερό. Κι όμως, τόσοι πολλοί συγγραφείς, ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνες και δημόσιοι στοχαστές στην Ελλάδα έχουν δειλιάσει, κράτησαν απόσταση, τυλιγμένοι είτε με αφηρημένη ουδετερότητα, είτε με συνένοχη σιωπή. Κάποιοι έχουν κάνει δηλώσεις, αδύναμοι, αραιωμένοι, στρατηγικά αόριστοι. Κάποιοι τόλμησαν να «αποστασιοποιηθούν» από το Ισραήλ, αλλά ακόμα και αυτή η απόσταση είναι δειλή. Και όταν έρχεται η καταδίκη, συχνά απευθύνεται μόνο στον Νετανιάχου, λες και η άνοδός του ήταν ανωμαλία, παρά αναπόφευκτο προϊόν ενός εποικιστικού-αποικιακού κράτους που χτίστηκε πάνω σε εκτοπισμό, απαρτχάιντ και βία. Σαν να ξεκίνησε το έγκλημα με αυτόν και όχι το 1948 ή πριν. Οι δηλώσεις συχνά περιλαμβάνουν γραμμές όπως: «Αυτή η κυβέρνηση είναι φασιστική». Όχι. Όλες οι ισραηλινές κυβερνήσεις ήταν φασιστικές. Το ίδιο το θεμέλιο του κράτους έχει τις ρίζες του στη διαγραφή της Παλαιστίνης και των Παλαιστινίων. 77 χρόνια το λέμε αυτό. Γράψαμε, διαμαρτυρηθήκαμε, παρελάσαμε και φωνάξαμε ότι ξεδιπλώνεται μια αργή γενοκτονία. Και τι έκαναν οι διανοούμενοι του κόσμου; Οι περισσότεροι επέλεξαν τη σιωπή. Ή χειρότερα, τον ορθολογισμό. Και ακόμα και τώρα, καθώς απανθρακωμένα σώματα ανασύρονται από τα χαλάσματα, καθώς τα παιδιά πεθαίνουν από πείνα στις οθόνες μας, οι περισσότεροι διανοούμενοι δεν μιλούν με σαφήνεια ή ηθικό θάρρος. Αντισταθμίζουν, υπεκφεύγουν ή αποστειρώνουν τη γλώσσα τους για να διατηρήσουν τις προσκλήσεις τους, τις επιχορηγήσεις τους, τις ομιλίες τους. Αυτό δεν είναι ουδετερότητα. Είναι συνενοχή. Θέλω να πιστέψω στον χρόνο. Θέλω να πιστεύω ότι η ιστορία θα θυμάται. Ότι σε δέκα ή είκοσι χρόνια, η Γάζα θα κυνηγήσει εκείνους που σιωπούσαν ή υποστήριξαν την καταστροφή της. Αυτή η λογοδοσία θα έρθει, θέλω να πιστεύω, όχι μόνο για τους πολιτικούς αρχιτέκτονες αυτής της γενοκτονίας, αλλά για τους συγγραφείς, τους καθηγητές, τους σκηνοθέτες και τα δημόσια πρόσωπα που έκαναν τα στραβά μάτια. Και στην Ευρώπη, ειδικά στην Ελλάδα, τον τόπο που αποκαλούσα σπίτι τα τελευταία έξι χρόνια, καταλάβετε αυτό: Η απόφασή σας να απεμπλακείτε, να προσποιηθείτε ότι δεν είστε μέρος του προβλήματος, μας κόστισε τις ζωές μας και σας κόστισε την ανθρωπιά σας. Οπότε ναι, το Ισραήλ κέρδισε. Αλλά εσείς χάσατε. Και η απώλειά σας είναι βαθύτερη από τη νίκη τους. Χάσατε την ηθική σας θέση. Τη φωνή σας. Την ψυχή σας. Και καμία στάση δεν μπορεί αυτά να τα φέρει πίσω. Η Κάρολ Σανσούρ είναι ποιήτρια και πολιτιστική παραγωγός από την Παλαιστίνη. Συνδιευθύνει το «Shaeirat Project» και είναι διευθύντρια του Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας. Έργα της έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά, Αγγλικά, Ιταλικά, Ισπανικά και Γερμανικά. Τα τελευταία 6 χρόνια ζει και δημιουργεί στην Αθήνα. Τον Νοέμβριο του 2023, ήταν προσκεκλημένη για πρώτη φορά του Cine-Δράση στο ΤΥΠΕΤ στην προβολή της ταινίας «The Wanted 18», ένα ντοκιμαντέρ και μαζί animation, που χρησιμοποιεί συνεντεύξεις και κινούμενα σχέδια stop-motion για να αποτυπώσει μια απίστευτη στιγμή της Παλαιστινιακής Ιστορίας με χιούμορ και βάθος. Με αφορμή αυτή τη γνωριμία, έχουμε συναντηθεί και άλλες φορές από τότε στα γραφεία της ΔΡΑΣΗΣ. Το Φεβρουάριο του 2025 ξαναήρθε στο ΤΥΠΕΤ για την προβολή της ταινίας "H Άιντα Επιστρέφει" (Aida Returns) της Carol Mansour. Συγνώμη Κάρολ... Πηγή: εδώ