του Μπάμπη Δαμουλιάνου - Ευαγγελάτου

Κατ’ αρχάς θέλω να κάνω γνωστό ότι ο κινηματογράφος σαν θέαμα για διασκέδαση, ψυχαγωγία ή και τα δυο μαζί δεν με απασχολεί όσο άλλοτε, σε αντίθεση με την επιρροή του στο ευρύ κοινό για έναν κόσμο καλύτερο ή χειρότερο, που με ενδιαφέρει πολύ. Κάτω απ’ αυτό το πρίσμα, για την επιλεκτική αποσπασματική παρακολούθηση ορισμένων προβολών της κινηματογραφικής λέσχης Βριλησσίων «Cine Δράση» ζητώ συγνώμη και κατανόηση. Έτσι κάπως πρόσφατα, ευτύχησα να δω δύο ντοκιμαντέρ που με χρονολογική σειρά ήταν Το αφιέρωμα-μνημόσυνο στον Ισπανό ποιητή Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα με αφορμή τον εορτασμό της φετινής ημέρας ποίησης και την από σύγκρουση συμφερόντων ανάσχεση ή μη της πυρκαγιάς του περσινού Καλοκαιριού που κατέκαψε τη Βόρεια Εύβοια. Και όσον μεν αφορά το πρώτο, μια συλλογική δουλειά που συνεχίζεται χωρίς να γνωρίζω λεπτομέρειες, με ικανοποίησε απόλυτα τόσο, που να νομίζω ότι ίσως αποτελεί πρότυπο για διδασκαλία σε σχολές κινηματογράφου! Αδιάσπαστο το ενδιαφέρον από την πρώτη μέχρι την τελευταία στιγμή. Ισοζυγισμένη η εναλλαγή των πλάνων σε χρονική διάρκεια, διαφορετικότητα, σπουδαιότητα. Τίποτε το περιττό. Νομίζω ότι οφείλουμε και μία ιδιαίτερη μνεία στην παρουσία του Έλληνα εισηγητή στο κάθε επεισόδιο, που με την ορθοφωνημένη ήπια ελεγειακή για την περίπτωση αφήγηση του, έδεσε άριστα με το όλο ντοκιμαντέρ. Εύχομαι να ευτυχίσει ανάλογα η δουλειά τούτη στο μακρύ ταξίδι της ανά τον κόσμο. Τώρα όσον αφορά το δεύτερο ντοκιμαντέρ από την κυρία Νέλλη Ψαρρου και τον κύριο Ιωάννη Λαζάρου, που μας παρουσίασαν αυτοπροσώπως το πρώτο του μέρος, με το δεύτερο να το επεξεργάζονται ήδη, τα συναισθήματα μου υπήρξαν ανάμικτα. Καταχάρηκα το γεγονός ότι σ’ αυτή την καταστροφή ο φακός τους κατέγραψε άρτια και αφειδώλευτα άφθονο υλικό πολύτιμο για τώρα και εσαεί για τους ιστορικούς, τους κοινωνιολόγους, τους φιλοσόφους αλλά ελπίζω και για τους συναδέλφους τους κινηματογραφιστές με διαφορετικό μοντάρισμα, για σκέψεις, γνώμες και συμπεράσματα πολλά, πάρα πολλά! Πρέπει όμως πρώτα να τελειώσουν το ντοκιμαντέρ τους και να μας το δώσουν ολοκληρωμένο. Δεν αρκεί μόνο η πολύπλευρη και καταιγιστική καταγγελία των πληγέντων, μία εκ των οποίων ήταν και η ίδια κινηματογραφίστρια Νέλλη Ψαρρού από την Λίμνη Ευβοίας, αλλά απαιτείται και η γνώμη της άλλης πλευράς, του αόρατου χεριού που έδινε την εντολή φρένου και συγκράτησης των ελλήνων πυροσβεστών, που απαντούσαν στους πληγόμενους και τους εθελοντές με γελοίες δικαιολογίες. Μου θύμισαν τους κατηγορούμενους Χιτλερικούς που απαντούσαν στις δίκες τους ότι ακολουθούσαν τις οδηγίες των ανωτέρων τους «According to the rules». Και ήταν συγκινητική η απόπειρα του πυροσβέστη που τόλμησε να κάνει το καθήκον του, όταν ανακλήθηκε εις την τάξη από τον αξιωματικό του με την διαταγή «8/10 και αναφορά»! Δηλαδή 80% μείωση του μισθού του και να βγει στην αναφορά για ποινή όπως επίπληξης, στέρηση άδειας, καθυστέρηση προαγωγής κ.λπ. Ακόμη οφείλουν να καταγράψουν και τις μαρτυρίες των ξένων πυροσβεστών (Ρουμάνων και δεν θυμάμαι ποιας άλλης χώρας που ήρθαν πρόθυμοι για δράση αλλά έμειναν αβοήθητοι στα άγνωστα γι’ αυτούς κατατόπια και θα χρησίμευσαν σαν άλλοθι εκείνων που κρατούσαν τα γκέμια για να μη σβηστεί η φωτιά. Η συνοδεύουσα μουσική –αν και είμαι άσχετος- μου φάνηκε πως υστερούσε. Όλα αυτά πρέπει να μονταριστούν όμορφα, να συνεπάρουν, να συγκινήσουν το ακροατήριο μέσα στο ψυχολογικό όριο των δύο περίπου ωρών που είμαστε συνηθισμένοι. Δύσκολα πράγματα αλλά αναγκαία. Κάποια από τα καταγεγραμμένα θα επιλεγούν, κάποια θα μείνουν απ’ έξω. Πάντως τον φόβο που εξέφρασε μία κυρία από τα πίσω καθίσματα ότι τα καταγγελλόμενα σε δέκα χρόνια θα ξεχαστούν δεν τον συμμερίζομαι. Ψηφιακή καταγραφή που βγήκε στον αέρα δεν χάνεται. «Ότι γράφει δεν ξεγράφει». Το θέμα είναι πολύ επίκαιρο, μια φρέσκια ιδεολογική πάλη που μόλις άρχισε και θ’ αργήσει να τελειώσει. Τι είναι ανάπτυξη; Παραμονή των χωρικών στον τόπο τους κόντρα σε όλους τους ανέμους ή διώξιμο τους και ξενοδοχεία με ξένους και ντόπιους αφέντες και δούλους; Είχα επισκεφτεί την Βόρεια Εύβοια με την οικογένεια μου. Νωρίτερα την Νότια με παρέα. Στη Βόρεια λίγο μετά ή λίγο πριν το Πευκί οδήγησα σε ένα δρομάκι της προς τα μέσα και βρέθηκα σ’ ένα πλάτωμα με μια εκκλησιά αφιερωμένη στην Παναγία ή την Αγία Παρασκευή που μου διηγήθηκαν την Ιστορία με έναν Τούρκο βλάσφημο και το συνοδό θάμα. Πολλές βρύσες στη σειρά έτρεχαν με γάργαρο κρύο νερό. Κάτι ξέρω από νερά. Νερά πηγαδίσια, νερά στερνίσια, τρεχούμενα βουνίσια, αρτεσιανά, βρόχινα σε πέτρινες γούβες, μολυσμένα που τα έβραζα και τα κρύωνα για να τα πιω… Το νερό που ήπια σ’ αυτή την εκκλησιά ήταν το πιο εύγεστο στη ζωή μου όλη. Έδωσα υπόσχεση στον εαυτό μου να γυρίσω κάποτε με νταμιτζάνα. Τώρα χλωμό το βλέπω. Με την νέα ανάπτυξη μπορεί να το δεσμεύσουν και να το βρω στο πλησιέστερο σούπερ μάρκετ εμφιαλωμένο. Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος, Βριλήσσια.